O Kazimierzu Narbucie Sch. P. nieco inaczej
DOI:
https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2004.489Słowa kluczowe:
biografistyka, historia nauki, Kazimierz Narbutt (1738-1807), Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych w Warszawie, Polska, XVIII-XIX w.Abstrakt
Artykuł poświęcony jest postaci Kazimierza Narbutta (1738-1807), autora pierwszej, napisanej w języku polskim logiki; twórcy polskiej terminologii z tej dziedziny. Spopularyzował w Polsce poglądy filozofów Christiana Wolffa i Antonie Genovesiego za pośrednictwem swojego podręcznika Logika, czyli rozważania i rozsądzania rzeczy nauka, według której każdy ma we wszystkim prawdy dochodzić i strzec się fałszu – wydanie pierwsze w Wilnie w 1769 r., następne zmienione również w Wilnie w 1775 r. Autorka omawia także inne dzieła z młodości uczonego pijara: Z filozofii wybrane zdania (Wilno 1771) oraz przekład z języka francuskiego Nauka żołnierska króla pruskiego dla jego generałów dana (Wilno 1771), jak również późniejszą działalność edukacyjną Narbutta w Towarzystwie do Ksiąg Elementarnych i jego aktywność na salonach Warszawy. Tekst kończy próba eliminacji białych plam z życiorysu Narbutta, jako duchownego – proboszcza lidzkiego i opata paradyskiego.