Księgozbiór Aleksandra Antoniego Le Bruna lekarza warszawskiego z XIX wieku
DOI:
https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.1992.427Słowa kluczowe:
Aleksander Antoni Le Brun (1803-1868), księgozbiory mieszczańskie, księgozbiory, księgozbiory lekarzy warszawskich XIX w., bibliofilstwo.Abstrakt
Artykuł poświęcony jest Aleksandrowi Antoniemu Le Brunowi (1803-1868), który był wybitnym i cenionym lekarzem warszawskim oraz kolekcjonerem książek. Urodził się w Warszawie, w rodzinie o francuskich korzeniach, studiował w Warszawie oraz za granicą (w Niemczech, Austrii, Szwajcarii, Anglii i Francji). Był chirurgiem, naukowcem (opublikował ok. 300 prac z zakresu chorób narządów ruchu, układu moczowo-płciowego, okulistyki i chorób zakaźnych) oraz społecznikiem.
Autor w oparciu o zachowany inwentarz opisał jego księgozbiór, w którym zarejestrowanych jest 379 pozycji (739 tomów), a także liczne czasopisma, rękopisy i mapy. Zbiór nie miał wielkiej wartości pieniężnej (ok. 170 rubli, czyli mniej niż 1% spadku, który pozostawił), jednak księgi zostały starannie wyselekcjonowane, co dobrze świadczyło o intelekcie właściciela. Zbiór składał się z tzw. „Domowej biblioteki”, na którą składały się książki niemedyczne (około 50% całego zbioru) oraz części fachowej - medycznej. W części domowej znalazły się polskie i francuskie pozycje beletrystyczne, co w ówczesnych bibliotekach lekarskich było bardzo rzadkie. Poza tym Le Brun zbierał starannie wyselekcjonowane książki z zakresu historii, filozofii, prawa, ekonomii, geografii i innych dziedzin, a także publikacje o charakterze ogólnym – encyklopedie i słowniki. Bogata i zróżnicowana była kolekcja medyczna. Składał się z książek z zakresu anatomii, histologii, fizjologii, patologii, higieny, epidemiologii, chorób wewnętrznych, chirurgii, położnictwa, ginekologii, pediatrii, dermatologii, chorób wenerycznych, okulistyki, neurologii, psychiatrii, medycyny sądowej i społecznej oraz higieny.
Analiza księgozbioru Le Bruna pozwoliła poznać charakter i mentalność tej interesującej postaci, podkreślić rozległość jego zainteresowań i profesjonalizm. Le Brun jako postępowy lekarz, dzięki znajomości zagranicznej literatury medycznej (przede wszystkim niemieckiej i francuskiej), wdrażał nowe rozwiązania do praktyki lekarskiej.
