Public libraries for children in Poland 1918-1939 – assumptions and reality
DOI:
https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2020.191Słowa kluczowe:
Public libraries, libraries for children, Poland –1918-1939, history.Abstrakt
The article attempts to reconstruct the assumptions and ideas that influenced the creation and organization of public libraries for children in the interwar period in Poland. On the basis of press articles and archival materials, two models of child reader support were described (Łódź model – creation of book rental, and Warsaw model – creation of readers), as well as foreign models (French and American) used by the founders of these institutions, taken over by the emerging Polish libraries. In the final part, there is a reference to war and just a post-war history of children’s libraries. The names of the creators of the idea of children’s librarianship in the Second Polish Republic were recalled (among others, Helena Radlińska, Jan Augustyniak, Maria Gutry, Jadwiga Filipkowska-Szemplińska and others)
Bibliografia
• Arnoldowa M., Biblioteka Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, [in:] Biblioteki dla dzieci w Polsce, Warszawa 1934, p. 14.
• Augustyniak J., Biblioteki miejskie w Łodzi. Dwuletnia opieka samorządu, “Dziennik Zarządu m. Łodzi” 1924, no 48 (271), pp. 1-3.
• Augustyniak J., Nowe formy organizacji czytelnictwa w zastosowaniu do miejskich bibliotek dziecięcych, "Dziennik Zarządu m. Łodzi” 1928, no 18 (445), pp. 289-291.
• Augustyniakowa I., Biblioteki dziecięce w Łodzi. Historia i stan obecny, “Bibliotekarz. Biuletyn Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy poświęcony sprawom bibliotek publicznych” 1934-1935, no 3-4-5, pp. 29-33
• Augustyniakowa I., Biblioteki dziecięce w Łodzi. Historia i stan obecny, [w:] Biblioteki dla dzieci w Polsce, Warszawa 1934, pp. 3-7.
• B.J. [Bornsteinowa Jadwiga], Biblioteka dla dzieci w Warszawie, “Bluszcz. Pismo tygodniowe ilustrowane dla kobiet” 1926, no 6, pp. 161-162.
• Biblioteki dla dzieci w Polsce, Warszawa 1934.
• Bornsteinowa J., Biblioteki dla dzieci, “Praca szkolna. Dodatek miesięczny do Głosu Nauczycielskiego poświęcony sprawom pedagogiczno-dydaktycznym w związku z praktyką szkolną” 1927, no 5, pp. 177-180.
• Burska I., Biblioteka dla dzieci w Dąbrowie Górniczej, “Bibliotekarz. Biuletyn Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy poświęcony sprawom bibliotek publicznych” 1934/35, no 3-4-5, pp. 42-43.
• Entuzjastki bibliotekarstwa dziecięcego, [ed. by B. Białkowska, with cooperation of W. Wasilewska], Warszawa 1999.
• Filipkowska-Szemplińska J., Gutry M., Katalog biblioteki wzorowej dla dzieci i młodzieży, foreword by H. Radlińska, Warszawa 1927.
• Gorzechowska M., Towarzystwo Bibliotek Publicznych w Warszawie, [in:] Biblioteki dla dzieci w Polsce, Warszawa 1934, p. 15.
• Grabowska D., Rozwój sieci bibliotek dziecięcych w Polsce. Wybrane problemy, [in:] Megabiblioteki. Wybrane tendencje w bibliotekarstwie publicznym, ed. by D. Pietrzkiewicz, E.B. Zybert, Warszawa 2015, pp. 49-61.
• Groniowska B., Szkolenie czytelnika, “Bibliotekarz. Biuletyn Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy poświęcony sprawom bibliotek publicznych” 1938, no 9, pp 128-131.
• Grosglikowa B., Towarzystwo Bibliotek dla Dzieci. Historia, [in:] Biblioteki dla dzieci w Polsce, Warszawa 1934, pp. 7-8.
• Gutry M., Biblioteka Wzorowa dla dzieci m. st. Warszawy, [in:] Biblioteki dla dzieci w Polsce, Warszawa 1934, pp. 9-14.
• Gutry M., Biblioteka Wzorowa dla dzieci m. st. Warszawy, “Bibliotekarz. Biuletyn Bi¬blioteki Publicznej m. st. Warszawy poświęcony sprawom bibliotek publicznych” 1934/35, no 3-4-5, pp. 37-40.
• Gutry M., Panu Czerwijowskiemu sprawozdanie z mojej pierwszej podróży bibliotekarskiej. Dn. 10 V 29, p. 13. The document (typescript) available in the Children’s Book Museum, the Warsaw Public Library, sign. B.027.625.
• Gutry M., Rola i organizacja bibliotek dla dzieci i młodzieży, Warszawa 1928.
• Gutry M., Rozwój bibliotek dla dzieci w Polsce na przestrzeni półwiecza, “Bibliotekarz” 1973, no 7-8, pp. 200-209.
• Gutry M., Sekcja bibliotek dla dzieci Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy, Warszawa 1939.
• Gutry M., Warszawskie biblioteki dla dzieci, [in:] Z dziejów książki i bibliotek w Warszawie. ed. by S. Tazbir, Warszawa 1961, pp. 704-725.
• Ha. Fa. [Handelsmann Helena], Czytelnia dla dzieci w Paryżu, “Bluszcz. Pismo tygodniowe ilustrowane dla kobiet” 1925, no 2, pp. 39-40.
• Juzoniowa J., Biblioteka i Czytelnia T.C.L. dla dzieci i młodzieży w Katowicach, “Oświata Polska. Organ Wydziału Wykonawczego Polskich Towarzystw Oświatowych” 1935, no 3, pp. 41-42.
• Kaczmarek I., Biblioteki oświatowe i publiczne w Łodzi w dwudziestoleciu międzywojennym, “Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum” 2013, no 17, pp. 75-95.
• Kołodziejska J., Publiczne biblioteki samorządowe w okresie międzywojennym, Warszawa 1967.
• Kronika, “Bibliotekarz. Biuletyn Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy poświęcony sprawom bibliotek publicznych” 1935/36, no 7, pp. 98-99.
• Maack M.N., L’Heure Joyeuse, the First Children’s Library in France: Its Contribution to a New Paradigm for Public Libraries, “The Library Quarterly: Information, Community, Policy” 1993, vol. 63, no 3, pp. 257-281.
• Mąkołówna S., Klub dziecięcy w Toruniu, “Bibliotekarz. Biuletyn Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy poświęcony sprawom bibliotek publicznych” 1934/35, no 3-4-5, p. 43.
• Nagórska I., Początki czytelnictwa dzieci i młodzieży w Łodzi, “Bibliotekarz” 1972, no 11- 12, pp. 350-356.
• Piwowarowa H., Biblioteka dziecięca w Krakowie, “Bibliotekarz. Biuletyn Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy poświęcony sprawom bibliotek publicznych” 1935/36, no 1, pp. 6-7.
• Przybył-Sadowska, E., Biblioteka Wiedzy Religijnej w Warszawie (1919-1939), “Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi”, 2016, vol. 10 pp. 211-227.
• Radlińska H., Rola książki i biblioteki, “Rocznik Pedagogiczny – seria 2” 1924, vol. 2, pp. 63-92.
• Statut Towarzystwa Bibliotek dla Dzieci, Warszawa 1928, p. 14.
• Towarzystwo Bibliotek Powszechnych w Warszawie. Sprawozdanie 1923-1927, oprac. W. Dąbrowska, Warszawa 1928
• Tyszkiewiczowa I., B-ka dla dzieci św. Teresy od Dzieciątka Jezus, [in:] Biblioteki dla dzieci w Polsce, Warszawa 1934, p. 15.
• W 50-lecie powstania pierwszej w Polsce biblioteki publicznej dla dzieci i młodzieży 1922- 1972. Katalog wystawy, [compiled by I Nagórska], Łódź 1972, p. 25.
• Wróblewski J., Działalność Towarzystwa Czytelń Ludowych w Poznaniu na rzecz ofiar wojny (1914-1918), “Bibliotekarz” 1973, no 4, pp. 110-115.
• Wskazówki w sprawie organizacji bibliotek dla dzieci i księgozbiorów dla dzieci w publicznych bibliotekach powszechnych. Załącznik do pisma Nr B-IV-3/22/57 z dnia 20 lipca 1957 r., [in:] Zarzębski T., Przepisy prawne dla bibliotek powszechnych, Warszawa 1965, pp. 67-74.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 - w pełni pozostają przy autorze.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
