Piętnastowieczny handel książką. Gromadzenie świadectw źródłowych i badanie inkunabułów – baza danych MEI

Abstrakt

Wynalazek druku wywarł wielki wpływ na społeczeństwa wczesnonowożytnej Europy. Do dnia dzisiejszego zachowało się ok. 1,2 mln inkunabułów, reprezentujących w przybliżeniu 30 tys. wydań. Zabytki te przechowywane są w czterech tysiącach bibliotek, przede wszystkim europejskich i północnoamerykańskich. Stan opracowania inkunabułów w różnych krajach systematycznie wzrasta. Niemniej powstające katalogi i bazy danych są rozproszone, co powoduje, że badacze muszą wyszukiwać dane w różnych pomocach, w których metoda i szczegółowość opracowania jest nierówna. Sytuacja ta w poważnym stopniu utrudnia, a w niektórych przypadkach uniemożliwia, przekrojowe badania. By zaradzić tym bolączkom został uruchomiony projekt MEI, czyli jednolitej bazy danych, która docelowo zespoli szczegółowe informacje proweniencyjne na temat wszystkich zachowanych egzemplarzy inkunabułów na całym świecie. Baza ta, dzięki swemu zasięgowi geograficznemu, zezwoli także na odtwarzanie idealne księgozbiorów, które na skutek różnych kolei losu zostały rozproszone, niekiedy dosłownie po całym świecie. Autorka ilustruje to przykładem odkrytych przez siebie inkunabułów, które do końca XVIII w. należały do klasztoru San Cerbone w Lukce, a obecnie znajdują się w bibliotekach w Oksfordzie, Yale i Harvard. Dzięki danym MEI informacje o tych książkach te można było połączyć z opisami podstawowego zrębu księgozbioru San Cerbone, który obecnie przechowywany jest w Bibliotece Prowincjalnej Braci Mniejszych we Florencji.