Wartość źródłowa czasopism młodzieży szkolnej

Abstrakt

Artykuł omawia wyniki badań własnych Autorki, która prowadząc kwerendy w bibliotekach i archiwach polskich natrafiła na interesujący i dotychczas mało rozpoznany przez bibliologów zespół czasopism szkolnych, czyli periodyków wydawanych i redagowanych przez młodzież szkolną, które były powszechne w okresie międzywojennym. Celem artykułu jest wstępne określenie i scharakteryzowanie czasopism młodzieży szkolnej, jako zespołu źródłowego oraz pokazanie jego wartości w badaniach bibliologicznych. Autorka zaznacza, że jest to źródło w pewnym stopniu schematyczne i jednostronne, co wynika z usytuowania czasopisma w hierarchii szkolnej – instytucji dysponującej środkami przymusu i nadzoru, realizującej określone przez państwo zadania i cele. Na treść i szatę graficzną wydawnictw szkolnych wpływał nie tylko nadzór opiekuna (nauczyciela) i dyrekcji, ale przede wszystkim realizowane programy dydaktyczne i wychowawcze, kształtujące postawy – patriotyczne, obyczajowe i czytelnicze.  Inną przyczyną schematyczności było naśladownictwo wzorów znanych z publikacji w innych czasopismach. Autorka podkreśliła, że kwestie sterowania pismami szkolnymi jest istotnym problemem poprawnego wykorzystania tego źródła do dziejów polskiej prasy.