Superekslibrisy prymasa Stanisława Karnkowskiego w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie

Abstrakt

Autor koncentruje się na opisaniu i uporządkowaniu znaków proweniencyjnych występujących w zachowanym fragmencie księgozbioru prymasa Polski, sekretarza królewskiego, protektora jezuitów, mecenasa wielu inicjatyw kulturalnych – Stanisława Karnkowskiego (1520–1603). Współcześnie księgozbiór Karnkowskiego rozporoszony jest w zasobach kilku bibliotek polskich i zagranicznych. Badaniom proweniencyjnym poddany został zbiór około 200 tomów przechowywanych w Gabinecie Starych Druków Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. Autor przedstawił charakterystykę i typologię superekslibrisów – ten rodzaj znaku własnościowego towarzyszył Karnkowskiemu przez całe półwiecze (od ok. 1550 r.), a także omówił używane przez niego pieczęcie biblioteczne i własnoręczne notatki. Odręcznymi znakami własnościowymi opatrzone są najwcześniejsze książki z kolekcji Karnkowskiego, związane z początkami jego kolekcjonerstwa. W okresie późniejszym do ręcznej proweniencji dodawano herbową pieczęć biblioteczną, z napisem z okresu jego arcybiskupstwa gnieźnieńskiego (1581-1603). Autor szczegółowo opisał 27 superekslibrisów zidentyfikowanych w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. Dokonana charakterystyka superekslibrysu obok ukazania upodobań Karnkowskiego w sferze sztuki, spełnia funkcję dokumentacyjną, gdyż wskazuje na ważniejsze momenty w jego karierze, które znalazły odzwierciedlenie w znakach proweniencyjnych.