Księgozbiór szkoły pijarskiej i popijarskiej w Radomiu w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie
DOI:
https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.1992.424Słowa kluczowe:
pijarzy, Zakon Kleryków Regularnych Ubogich Matki Bożej Szkół Pobożnych, biblioteki szkół zakonnych, kultura książki w zakonnie pijarów, rozproszone biblioteki zakonne, Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie księgozbiory skasowanych zakonów, badania proweniencyjne.Abstrakt
W artykule przedstawiono historię oraz charakterystykę (formalną i treściową) szkolnego księgozbioru zgormadzonego przez pijarów, następnie przejętego przez rosyjskiej Wojewódzkie Gimnazjum Rządowe w Radomiu, a obecnie znajdującego się w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. Biblioteka kolegium pijarskiego powstawała najprawdopodobniej wkrótce po ufundowaniu w mieście szkoły (1684). Strukturę księgozbioru klasztornego i szkolnego regulowały początkowo przepisy zakonne, a następnie świeckie władze szkolne. Od czasów reformy Stanisława Konarskiego datuje się bardziej świadome i systematyczne kompletowanie i powiększania zasobów książek. S. Konarski wyznaczył książce istotne miejsce w procesie dydaktycznym. W badaniach wykorzystano zachowane inwentarze księgozbioru, zachowane tomy oraz zawarte na nich znaki proweniencyjne. Analiza proweniencyjna zachowanego w Bibliotece Uniwersyteckiej fragmentu popijarskiego księgozbioru potwierdza, że część książek i czasopism trafiła do Warszawy jeszcze w XIX w. (przypuszczalnie po kasacie zakonu), na co wskazują pieczęcie i naklejki. Artykuł otwiera dyskurs nad zachowanym księgozbiorem pijarów z Radomia.
