Typografia w rękach futurystów. Wykorzystanie druku w programowaniu sztuki nowoczesnej w dwudziestoleciu międzywojennym 1918-1939

Abstrakt

Na wstępie Autor przypomina, iż futuryzm zaczął się w Polsce w 1918 r. wraz z założeniem klubu „Katarynka” przez młodych poetów Tytusa Czyżewskiego, Bruno Jasieńskiego i Stanisława Młodożeńca. W następnych latach powstały kolejne ośrodki futurystyczne, a z nimi pojawiła się awangardowa typografia, widoczna już w pierwszych drukach utworów Anatola Sterna z 1919 r. opublikowanych m.in. w warszawskiej drukarni „Wszechczas”. Nie tylko treść utworów i manifestów polskich futurystów budziła kontrowersje, oburzenie i głosy protestu. Także niekonwencjonalna typografia, konkretyzacja wydawnicza utworów, kompozycja druków – ich chaotyczny układ, nietypowe formaty, czy zastępowanie klasycznych ozdobników środkami wyłącznie topograficznymi budziły niepokój wśród tradycyjnej publiczności literackiej i krytyków. Ważną funkcją tej produkcji drukarskiej była w opinii Autora autoreklama poszczególnych twórców i całego środowiska.