Mapy w katolickich schematyzmach zakonnych z Europy Środkowo-Wschodniej

(na przykładzie zbioru Biblioteki Uniwersyteckiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II)

Autor

DOI:

https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2023.809

Słowa kluczowe:

schematyzm – zakony – mapa – kartografia – Europa Środkowo-Wschodnia – Biblioteka Uniwersytecka Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II

Abstrakt

Among the graphic representations found in the books are maps. One type of print in which they also appear are religious schematisms (directories). Schematisms (lat. schematismus, elenchus, catalogue) are official lists of the clergy of a particular ecclesiastical administration unit (diocese, religious province). Despite the popularity that religious directories gained in the first half of the nineteenth century, it is only from the second to third decade of the twentieth century that we can speak of the maps included in them. In order to show the variety of representations, this article discusses some of the maps from religious schematisms stored in one of the largest collections of this type of prints in Europe, and thus in the world, namely in the University Library of the John Paul II Catholic University of Lublin (BU KUL). The subject of the analysis was cartographic representations, their content, and forms of their production on the example of religious prints from the region of Central and Eastern Europe.

Bibliografia

Źródła drukowane

• Catalogus Provinciae Bohemiae Societatis Iesu ineunte anno 1939, Pragae [1939].

• Catalogus Provinciae Hungariae Societatis Iesu anni 1940, Budapestini 1940.

• Catalogus Provinciae Hungariae Societatis Iesu ineunte anno MCMXLVIII, Budapestini 1948.

• Catalogus Provinciae Hungariae Societatis Iesu ineunte anno MCMXLIX, Budapestini [1949].

• Schematismus almae missionariae provinciae Ordinis Fratrum Minorum in Hercegovina ad Annum Iubilarem Christi Redemptoris 1933, Sarajevi 1933.

• Schematismus Provinciae Dalmatae SS. Redemptoris Ordinis Fratrum Minorum (Croatia-Jugoslavia) anno 1965, Spalati 1965.

• Schematyzm diecezji legnickiej 1997, oprac. J. Lisowski, W. Mróz, P. Nowosielski i in., Legnica [1997].

• Šematizam Hrvatske franjevačke provincije svetog Ćirila i Metoda, Zagreb 1969.

Literatura

• Atlas historyczny (archi)diecezji lubelskiej 1805–2010. The Atlas of the Lublin (Arch)Diocese 1805–2010, praca zespołowa pod red. H. Gapskiego, Lublin 2011.

• Atlas historyczny metropolii przemyskiej. (Archi)diecezja przemyska, diecezja rzeszowska, diecezja zamojsko-lubaczowska ok. 1340–2018. The historical Atlas of the Metropolis of Przemyśl. (Archi)Diocese of Przemyśl, Diocese of Rzeszów, Diocese of Zamość-Lubaczów, praca zespołowa pod red. H. Gapskiego, współaut. E. Chomentowska i in., Lublin 2019.

• Chomentowska E., Bibliografia schematyzmów zakonów męskich z ziem dawnej Rzeczypospolitej z lat 1718–1918. Bibliography of schematisms of male religious orders in the former Poland between 1718–1918, Lublin 2016.

• Chomentowska E., Katalog schematyzmów i rubrycel zakonnych w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Schematyzmy generalne oraz druki jednostek administracji zakonnej poza Polską. Catalogue of religious schematisms (directories) and rubrycles in the collection of the University Library of the John Paul II the Catholic University of Lublin. General schematisms and prints of religious administration units outside Poland, Lublin 2023.

• Chomentowska E., Schematyzmy karmelitów prowincji galicyjskiej, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 2022, t. 119, s. 51–64, [online] https://doi.org/10.31743/abmk.12319. [dostęp 13.12.2023].

• Chomentowska E., Schematyzmy zakonów męskich z ziem dawnej Rzeczypospolitej z lat 1718–1918. Studium źródłoznawcze, Lublin 2016.

• Chomentowska E., Skład personalny klasztoru w Radecznicy w latach 1858–1863 w świetle schematyzmów zakonnych, [w:] Na tym miejscu chwała Ojca Najwyższego odprawiać się będzie... W setną rocznicę rewindykacji klasztoru oo. Bernardynów w Radecznicy, red. I.M. Janusz, A.K. Sitnik, Kalwaria Zebrzydowska 2019, s. 83–107.

• Dawne mapy jako źródła historyczne, red. B. Konopska, Warszawa 2012.

• Dawne mapy jako źródła w badaniach geograficznych i historycznych, red. B. Konopska, J. Ostrowski, Warszawa 2014.

• Krucki Ł., Rubrycele i schematyzmy archidiecezji gnieźnieńskiej (1532–2019), „Roczniki Teologiczne” 2020, t. 67, z. 4, s. 5–8.

• Krucki Ł., Rubrycele i schematyzmy archidiecezji gnieźnieńskiej. Katalog druków przechowywanych w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie, Gniezno 2016.

• Kuna J., Metodyczne aspekty analiz przestrzennych GIS wykorzystujących dawne mapy topograficzne, [w:] Dawne mapy topograficzne w badaniach geograficzno-historycznych, red. A. Czerny, Lublin 2015, s. 125–150.

• Kwiatek J., Początki gimnazjów na Górnym Śląsku – od jezuickiego «Carolinum» do reform Wilhelma Humboldta, „Kwartalnik Opolski” 2010, nr 4, s. 43–64.

• Pieniążek M., Zych M., Mapy statystyczne. Opracowanie i prezentacja danych, Warszawa 2017.

• Szady B., Dawna mapa jako źródło w badaniach geograficzno-historycznych w Polsce, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2018, nr 2, s. 129–141.

• Zenderowski R., Europa Środkowa jako «ucieczka przed Wschodem» czy «pomost» między Wschodem i Zachodem?, [w:] Europa Środkowa: wspólnota czy zbiorowość?, red. R. Zenderowski, Wrocław–Warszawa–Kraków 2004, s. 36–48.

• Źródła kartograficzne w badaniach krajobrazu kulturowego, red. J. Plit, J. Nita, Sosnowiec 2012.

• Netografia

• Archdiocese of Split-Makarska [Statistics], [online] https://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dspli.html [dostęp 05.11.2023].

• Catholic dioceses in Bosnia and Herzegovina, [online] http://www.gcatholic.org/dioceses/country/BA-type.htm#metr [dostęp 05.11.2023].

• Catholic dioceses in Republic of Serbia (Serbia) [online] http://www.gcatholic.org/dioceses/country/RS-type.htm [dostęp 05.11.2023].

• Diocese of Šibenik (Knin) [Statistics], [online] https://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dsibe.html [dostęp 05.11.2023].

• Dioecese od Skopje, [online] http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/skop0.htm [dostęp 05.11.2023].

• Fejers J., De Cock J., Data chronologica originis etevolutionis regionum provinciarum 1774–1958, Rzym 1997, [online] https://arsi.jesuits.global/wp-content/uploads/2022/03/data_chronologica_pre1958.pdf [dostęp 05.11.2023].

• Funkcja Cieniowanie rzeźby terenu, [online] https://doc.arcgis.com/pl/arcgis-online/analyze/hillshade-function.htm [dostęp 05.11.2023].

• Metody Przedstawiania Rzeźby Terenu na mapach, [online] https://zpe.gov.pl/pdf/P116BHYux [dostęp 05.11.2023].

• Povijest Provincije, [online] https://ofm-sv-jeronim.hr/povjesni-pregled/ [dostęp 05.11.2023].

• Povijest Provincije, [online] https://www.franjevci-split.hr/povijest-provincije/ [dostęp 05.11.2023].

• Zrenjaninska biskupija, https://sr.wikipedia.org/wiki/Зрењанинска_бискупија [dostęp 05.11.2023].

Pobrania

Opublikowane

2023-12-28

Numer

Dział

Artykuły