W kręgu bohemików Towarzystwa Historii i Starożytności Pomorza w Szczecinie

Autor

  • Janina Kosman Archiwum Państwowe w Szczecinie, Szczecin, Polska
  • Wojciech Stylski Szczecin, Polska

DOI:

https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2024.872

Słowa kluczowe:

Szczecin, biblioteka Archiwum Państwowego w Szczecinie, bohemika

Abstrakt

Powołane w Szczecinie w 1824 r. Towarzystwo Historii i Starożytności Pomorza, będące jedną z najważniejszych instytucji naukowych miasta, w pierwszych latach swej działalności zainicjowało badania z zakresu słowiańszczyzny i kaszubszczyzny. Pozyskano w tym celu do współpracy m.in. znawcę literatury słowiańskiej, profesora Uniwersytetu Wrocławskiego Jana E. Purkynĕ (1787–1869). Wśród członków Towarzystwa znalazł się też Václav Hanka (1791–1861), czeski językoznawca, pedagog, bibliotekarz, poeta, tłumacz. Dzięki tej współpracy do zbiorów szczecińskiego Towarzystwa napływała literatura poświęcona tematyce czeskiej i słowiańskiej, której cenne, choć nieliczne przykłady zachowały się do dzisiaj. Jednym z nich jest tłumaczenie V. Hanki: Hrdinský zpiew o tažení proti Polovcům, Praha 1821. Bohemika trafiały do omawianego zasobu również jako dary innych donatorów zainteresowanych tą tematyką.

Bibliografia

Źródła archiwalne

• Archiwum Państwowe w Szczecinie, Pomorskie Towarzystwo Historii i Archeologii, sygn. 9.

Opracowania

• „Baltische Studien” 1832, 1842,1844.

• Czajewski W., Historia literatury czeskiej od czasów odrodzenia do chwili bieżącej, Warszawa 1886.

• Dwa listy Tytusa hr. Działyńskiego do Wacława Hanki. Przyczynek do historii Biblioteki Kórnickiej napisał Edward Jelinek, Kraków 1894.

• Hanka V., Münzen und Medaillen des hochgräflichen Schlickischen Hauses, ”Verhandlungen der Gesellschaft des vaterländischen Museums in Böhmen in der sechszehnten allgemeinen Versammlung am 18. April 1838” 1838, s. 48–65.

• Hodana T., Najnowsze spory o autentyczność Słowa o wyprawie Igora, „Przegląd Rusycystyczny” 2011, nr 3 (135), s. 5–32.

• Królodworski rękopis. Zbiór staroczeskich bohatyrskich i lirycznych śpiewów nalezionych i wydanych przez Wacława Hankę Bibliotekarza król. narod. czes. muzeum, a z czeskiego na polskie przez Lucyana Siemieńskiego przełożonych, Kraków 1836.

• Latopis Kijowski, [w:] Kroniki staroruskie, wybór, wstęp i przypisy F. Sielicki, Warszawa 1987.

• Łużny R., Kto, kiedy, gdzie i po co napisał „Słowo o wyprawie Igorowej”, „Slavia Orientalis” 1994, nr 2, s. 171–181.

• Magnuszewski J., Historia literatury czeskiej. Zarys, Warszawa 1973.

• Miszewski J., Walka o czeskie rękopisy: w 120 rocznicę znalezienia rękopisu królodworskiego i zielonogórskiego, Kraków 1937.

• Mokry W., Od Iłariona do Skoworody. Antologia poezji ukraińskiej XI–XVIII wieku, Kraków 1996.

• Obrębska-Jabłońska A., “Słowo o wyprawie Igora” w przekładach polskich, „Pamiętnik Literacki” 1952, z.1–2, s. 418–422.

• Pawlik R., Kapituła katedralna w Kamieniu Pomorskim na przełomie epok (1498–1549), Warszawa–Szczecin 2019.

• Pletniewa S., Połowcy, Moskwa 2018.

• Pyłypczuk Ja., Etnopolitycznyj rozwytok Daszt-i Kypczak u IX–XIII st., Kyjiw 2012.

• Pyłypczuk Ja., Socialna istorija kypczakiw u IX–XIII st., Kyjiw-Winnycia 2018.

• Roux J.- P., Historia Turków, Gdańsk 2003.

• Słowo o połku Igoriewie. Kompleksnyje issledowanija, ried. A.N. Robinson, Moskwa 1988.

• Słowo o wyprawie Igora, czyli Wyprawa Igora na Połowców, dwa przekłady: A. Bielowskiego – wierszem i A. Sarwy – prozą, Sandomierz 2009.

• Słowo o wyprawie Igora, przeł. J. Tuwim, wstępem i objaśnieniami opatrzył A. Brückner, Kraków 1928.

• Sowietow S., „Słowo o pułku Igora” w polskim przekładzie Juliana Tuwima, „Pamiętnik Literacki” 1954, z. 4, s. 556–568.

• Strzelczyk J., Rękopisy „odkryte” w Czechach, czyli o dobrym i złym patriotyzmie, Wrocław 2023.

• Szukała M., Powstanie i działalność Towarzystwa Historii i Starożytności Pomorza w Szczecinie w latach 1824–1918. Z dziejów pomorskiej nauki i kultury XIX i początku XX w., Szczecin 2000.

• Szultka Z., Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Altertumskunde in Stettin a kwestia początków badań nad słowiańszczyzną i kaszubszczyzną, [w:] VI Konferencja Kaszubsko-Pomorska pt. Rozwój nazewnictwa lokalnego na Pomorzu Zachodnim. Pomorska toponomastyka i onomastyka na przestrzeni dziejów. Materiały z konferencji, Darłowo, 8–9 września 2000, pod. red. W. Łysiaka, Poznań 2001.

• Zajączkowski A., Związki językowe połowiecko-słowiańskie, Wrocław 1949.

Pobrania

Opublikowane

2024-09-30

Numer

Dział

Artykuły