"Hommage bien amical". Foreign contacts of Professor Barbara Skarga (1919-2009) based on provenance analysis of selected copies from her private book collection

Autor

DOI:

https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2024.877

Słowa kluczowe:

Skarga Barbara (1919–2009), philosophy, private book collections, provenance research, dedications, Joint Libraries of the WFiS UW, IFiS PAN, PTF, 20th century

Abstrakt

The article presents the effect of the research conducted on the subject “Private book collection of Professor Barbara Skarga within the library collection of the Joint Libraries of the Faculties of Philosophy and Sociology of the University of Warsaw, Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences and the Polish Philosophical Society”. During many years of her scientific career, Professor Barbara Skarga (1919–2009) gathered a vast and diverse book collection. After her death, following her final will, it was handed over to the Joint Libraries of the WFiS UW, IFiS PAN, and PTF and included in the Institute of Philosophy of the Polish Academy of Sciences library resources. Barbara Skarga cooperated with many institutions that gathered researchers specializing in philosophy, as well as sociology and theology, which influenced the contents of her book collection. This article includes qualitative, quantitative, and provenance analyses of Skarga’s book collection. Using the provenance and bibliographical methods allowed us to recreate the history of the book collection and Skarga’s contacts with, among others, the French scientific community.

Bibliografia

Archival materials:

• Prof. Barbara Skarga’s personal archive deposited in the Joint Libraries of the WFiS UW, IFiS PAN, and PTF:

• – Skarga B., Informacja o działalności naukowej, file no. 15, Skar.15.4.

• – Skarga B., Wykaz instytucji, organizacji i towarzystw naukowych w kraju i zagranicą, z którymi kandydat współpracuje, file no. 18, Skar.18.20.

– Skarga B., Życiorys, File No 15, Skar.15.2, May 1981.

Provenance sources (copies from the book collection of B. Skarga in the collections of the Joint Libraries of the Faculties of Philosophy and Sociology of the University of Warsaw, the Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences, and the Polish Philosophical Society):

• Barrucand P., Les sociétés secrètes : entretiens avec Robert Amadou, Paris 1978, call no. P.92221.

• Carneiro de Berredo P.E., Vers un nouvel humanism, Paris 1970, call no. P.90938.

• Comte A., Correspondance générale et confessions. Vol. 1: 1814–1840, textes établis et présentés par P.E. de Berrêdo Carneiro et P. Arnaud, Paris 1973, call no. P.90766[1].

• Delsol C., Le Souci contemporain, Bruxelles 1996, call no. P.91055.

• Gouhier H., Bergson dans l’histoire de la pensée occidentale, Paris 1989, call no. P.92299.

• Kremer-Marietti A., Michel Foucault : archéologie et généalogie, Paris 1985, call no. P.92361.

• Laurent M., La dérive de Tadeusz Konwicki au fil de ses romans. Archéologie d’une écriture. Les huit années du réalisme socialiste, Villeneuve d’Ascq 1996, call no. P.90685.

• Le Goff J., Marchands et banquiers du Moyen Age, Paris 1962, call no. P.91008.

• Lévy-Valensi É.A., La dignité des mots, Le Plessis-Robinson 1995, call no. P.92118.

• Palmade G.P., Capitalisme et capitalistes français au XIXe siècle, Paris 1961, call no. P.92167.

• Parain-Vial J., Tendances nouvelles de la philosophie, Paris 1978, call no. P.92219.

• Servier J, Histoire de l’utopie, Paris 1967, call no. P.91073.

Published sources:

• Barbara Skarga o początkach wojny. Z prof. Barbarą Skargą rozmawia Magdalena Środa, „Gazeta Wyborcza”, [online] https://wyborcza.pl/7,76842,6977770,barbara-skarga-o-poczatku-wojny.html [accessed 10.10.2023].

• „Innego końca świata nie będzie”, B. Skarga, interviewed by K. Janowska and P. Mucharski, Kraków 2007.

• Inwentarz archiwum osobistego prof. Barbary Skargi. Joint Libraries of the Faculty of

• Philosophy and Sociology of the UW, the Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences, and the Polish Philosophical Society, Warszawa 2016.

• Kraśniewska W. [corr. Skarga B.], Po wyzwoleniu... 1944–1956, Paris 1985.

• Kraśniewska W. [corr. Skarga B.], Po wyzwoleniu... 1944–1956, 1st country edition, revised by the author, Warsaw 1986.

• Kubik M., „Wydobyte z niepamięci” – Rozmowa z prof. Barbarą Skargą, „Gazeta Uniwersytecka UŚ”, [online] https://gazeta.us.edu.pl/node/208091 [accessed 10.10.2023].

• Le Goff J., Avec Hanka, Paris 2008.

• Le Goff J., Z Hanką, transl. A. Fadlallah, Warszawa 2011.

• Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dnia 3 maja 1995 r. o nadaniu orderu, „Monitor Polski” 1995, no. 33, item 379, Internet System of Legal Acts, [online] https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP19950330379 [accessed 21.10.2023].

• Skarga B., ... jeżeli myślicie o mnie, to bez smutku... Korespondencja z lat 1946–1955, sci. ed. by B. Działoszyński, Warszawa 2019.

• Skarga B., Les limites de l’historicité : continuité et transformations de la pensée, trad. du polonais par M. Kowalska, préf. de F. Chirpaz, Paris 1997.

• Skarga B., Penser après le goulag, textes et comment. réunis par J. Nowicki, [trad. du polonais par M. Laurent et Él. Kulakowski], Paris 2011.

• Skarga B., Po wyzwoleniu... 1944–1956, Poznań 1990.

• Skarga B., Une absurde cruauté : témoignage d’une femme au Goulag (1944–1955), trad. du pol. et présenté par M. Laurent, Paris 2000.

• Skarga B., Une absurde cruauté : témoignage d’une femme au Goulag (1944–1955), traduction et préface M. Laurent, Éditions de La Table Ronde, Paris 2023.

Elaborations:

• Amado Lévy-Valensi, Eliane, [in:] Encyclopedia.com, [online] https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/amado-levy-valensi-eliane [accessed 28.10.2023].

• Angèle Kremer-Marietti, BnF Data, [online] https://data.bnf.fr/11910087/angele_kremer-marietti/ [accessed 18.10.2023].

• Assorodobraj-Kula Nina, [in:] PWN Encyclopedia, [online] https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Assorodobraj-Kula-Nina;3871774.html [accessed 10.10.2023].

• Autobiogramy: Barbara Skarga, „Ruch Filozoficzny” 1987, no. 3–4, pp. 333–336.

• Barbara Skarga, Archiwum Warszawskiej Szkoły Historii Idei, [online] http://www.archidei.ifispan.pl/o-szkole/ [accessed 21.10.2023].

• Barbara Skarga. Penser après le Goulag, L`Autre Francophonie, [online] http://www.lautrefrancophonie.fr/spip.php?rubrique66 [accessed 04.11.2023].

• Borzym S., Barbara Skarga, „Edukacja Filozoficzna”, 1998, no. 26, pp. 209–219.

• Bronisław Baczko (ur. 1924), Archiwum Warszawskiej Szkoły Historii Idei, [online] http://www.ahf.ifispan.pl/pl/baczko [accessed 4.11.2023].

• Carneiro de Berredo Paulo Estavão, Comité des travaux historiques et scientifiques. Institut rattaché à l’École nationale des chartes, [online] https://cths.fr/an/savant.php?id=117792# [accessed 04.11.2023].

• Chantal Delsol, Académie des sciences morales et politiques, [online] https://academiesciencesmoralesetpolitiques.fr/membres-titulaires/section-i-philosophie-2/chantal-delsol/ [accessed 28.10.2023].

• Chirpaz F., À l’épreuve du Goulag, [in:] B. Skarga, Penser après le goulag, textes et comment. réunis par J. Nowicki, [trad. du polonais par M. Laurent et Él. Kulakowski], Paris 2011, pp. 225–235.

• Chirpaz F., Duch tragizmu (Barbara Skarga in memoriam), przeł. M. Murawska, „Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej” 2010, no. 55, pp. 17–26, [online] http://www.ahf.ifispan.pl/pobierz.php?id=62 [accessed 18.10.2023].

• Chrostowski W., Kościół, Żydzi, Polska, Warszawa 2009.

• Foucault M., Archeologia wiedzy; transl. A. Siemek, with an introductory word by J. Topolski, Warszawa 1977.

• Foucault M., L’archeologie du savoir, Paris 1969.

• Francois Chirpaz chemins de philosophie Entretiens avec Emmanuelle Bruyas, Paris 2014.

• Gentil B., Paulo E. de Berredo Carneiro (1901–1982) fondateur de l’Association internationale de la “La Maison d’Auguste Comte”, [online] https://journals.openedition.org/sabix/342?lang=en [accessed 04.11.2023].

• Golik-Szarawarska G., Stefan Srebrny, badacz i krytyk teatru, Katowice 1987.

• Guy-Pierre Palmade (1927–1993), BnF Data, [online] https://data.bnf.fr/fr/12298375/guy-pierre_palmade/ [accessed 17.10.2023].

• Hanna Skarżanka, Film Polski, [online] https://filmpolski.pl/fp/index.php?osoba=111925 [accessed 10.10.2023].

• Henri Gouhier (1898–1994), BnF Data, [online] https://data.bnf.fr/11905506/henri_gouhier/ [accessed 18.10.2023].

• Henryk Elzenberg (1887–1967). Dziedzictwo idei. Filozofia – aksjologia – kultura. Materiały z ogólnopolskiej konferencji, Toruń, 15–16 maja 1997 r., ed. by W. Tyburski, Toruń 1999.

• Historia Towarzystwa Popierania i Krzewienia Nauk, ed. by J. Jurewicz, Warszawa 2013.

• Historique des Palmes académiques, AMOPA, [online] https://web.archive.org/web

/20160115224211/http://www.amopa.asso.fr/historique.htm [accessed 18.10.2023].

• Hübner P., Polska Akademia Umiejętności, [in:] Encyklopedia PWN, [online] https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Polska-Akademia-Umiejetnosci;3959726.html [accessed 21.10.2023].

• IAR, W Warszawie pochowano prof. Barbarę Skargę, Portal Spraw Zagranicznych, [online] https://psz.pl/92-polska/w-warszawie-pochowano-prof-barbare-skarge [accessed 20.10.2023].

• Iwaszkiewicz N., ... przeszywa serce dreszcz, „Pani” 1997, no. 1, pp. 72–74.

• Kałuża Z., Domański Juliusz, [online] http://www.ptta.pl/efp/pdf/d/domanskij.pdf [accessed 03.11.2023].

• Kister A.G., Barbara Skarga, [in:] Encyklopedia Solidarności, [online] https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/18633,Skarga-Barbara.html [accessed 21.10.2023].

• Kolakowski Leszek, [in:] Encyklopedia PWN, [online] https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3924104 [accessed 18.10.2023].

• Kremer-Marietti, Angèle (1927–2013), IdRef, [online] https://www.idref.fr/026953803 [accessed 18.10.2023].

• Król J., Organizacja Pracy Obywatelskiej Młodzieży „Straż Przednia” (1932–1939) jako szkoła formacji propaństwowej, „Forum Pedagogiczne” 2019, vol. 9, no. 1, pp. 139–154, [online] http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-doi-

_21697_fp_2019_1_10/c/3511–3309.pdf [accessed 18.10.2023].

• Krzysztof Pomian, [in:] Archiwum Warszawskiej Szkoły Historii Idei, [online] http://www.archidei.ifispan.pl/o-szkole/ [accessed 20.10.2023].

• Kowalska M., Skarga Barbara, [in:] La vie de l’esprit en Europe centrale et orientale depuis 1945. Dictionnaire encyclopédique, eds. C. Delsol, J. Nowicki, aux éditions du CERF, Paris 2021, pp. 835–838.

• Magdalena Środa, Instytut Spraw Publicznych, [online] https://www.isp.org.pl/pl/pracownicy/prof-magdalena-sroda [accessed 20.10.2023].

• Markiewicz H., Konrad Górski (1895–1990), Warszawa 1990.

• Maryla Laurent (Laurent-Zielinska), [online] https://swiatowaencyklopediapolonistow.pl/maryla-laurent-laurent-zielinska/ [accessed 2.11.2023].

• Mayaux C., Nowicki J., L’Autre Francophonie, Paris 2012.

• Między historią idei a metafizyką 1919/2009/2019. Księga pamiątkowa z okazji setnej rocznicy urodzin i dziesiątej rocznicy śmierci Barbary Skargi, ed. by M. Falkowski, Warszawa 2020.

• Migasinski J., Biografia, Fundacja na rzecz myślenia im. Barbary Skargi, [online] https://barbaraskarga.org/content/biografia [accessed 20.10.2023].

• Mitura M., Pasja mediacji. Tłumaczenie jako metaoperacja we francuskich przekładach Maryli Laurent, Lublin 2018.

• Monika Żeromska, Wirtualne Muzeum Konstancina, [online] http://www.muzeumkonstancina.pl/294_zeromska_monika_ [accessed 10.10.2023 ].

• Nowak P., Filozof w trzech słowach (31). Barbara Skarga: spojrzenie, Culture.pl, [online] https://culture.pl/pl/artykul/filozof-w-trzech-slowach-31-barbara-skarga-spojrzenie [accessed 10.10.2023].

• Nowicki J., Myśl Barbary Skargi – głos humanizmu Europy Środkowej, [online] https://glos.umk.pl/nauka/?id=17509 [accessed 28.10.2023].

• Nowicki J., Obieg i transfer idei między Francją a Polską: wpływ presupozycji badaczy, transl. A. Walkiewicz, „Zagadnienia Naukoznawstwa” 2023, vol. 55, no. 4, pp. 65–78, [online] https://apcz.umk.pl/ZN/article/view/42502/34837 [accessed 04.11.2023].

• projekcie, Archiwum Warszawskiej Szkoły Historii Idei, [online] http://www.archidei.ifispan.pl/o-projekcie/ [accessed 10.10.2023].

• Pogrzeb prof. Barbary Skargi, Nauka w Polsce, [online] https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news,366606,pogrzeb-prof-barbary-skargi.html [accessed 20.10.2023].

• Prof. Jerzy Szacki – Laureat Nagrody FNP 2003, Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, [online] https://www.fnp.org.pl/prof-jerzy-szacki-laureat-nagrody-fnp-2003/ [accessed 10.10.2023].

• Prof. Lech Szczucki – Laureat Nagrody FNP 2014, Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, [online] https://www.fnp.org.pl/prof-lech-szczucki-laureat-nagrody-fnp-2014/ [accessed 11.10.2023].

• Rakowski-Kłos I., Andrzej Walicki nie żyje. „Należał do najwybitniejszych polskich filozofów”, „Gazeta Wyborcza”, [online] https://wyborcza.pl/alehistoria/7,121681,26227268,andrzej-walicki-nie-zyje-nalezal-do-najwybitniejszych-polskich.html [accessed 10.10.2023].

• Rogowska-Stangret M., Barbara Skarga, Culture.pl, [online] https://culture.pl/pl/tworca/barbara-skarga [accessed 10.10.2023].

• Schmitt J.-C., Jacques Le Goff (1924–2014), [online] http://lettre.ehess.fr/7686 [accessed 04.11.2023].

• Skarga B., Comte, texts included in the selection translated by W. Bieńkowska, Warszawa 1966.

• Skarga B., Czas i trwanie. Studia o Bergsonie, Warszawa 1982.

• Skarga B., Estetyka i historiozofia : uwagi o poglądach Augusta Comte’a, [Warszawa] 1965.

• Skarga B., Narodziny pozytywizmu polskiego (1831–1864), Warszawa 1964.

• Skarga B., Ortodoksja i rewizja w pozytywizmie francuskim, Warszawa 1967.

• Skarga B., Pozytywizm i utopia (przesłanki filozoficzne utopii A. Comte’a), [Warszawa] 1964.

• Skarga B., Tożsamość i różnica. Eseje metafizyczne, Kraków 1997.

• Szacki J., Adam Schaff (1913–2006), [in:] Portrety uczonych. Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego po 1945. S-Ż, [sci. ed. by W. Baraniewski, W. Tygielski, A.K. Wróblewski],Warszawa 2016, pp. 57–65.

• Szczucki L., O Barbarze (wspomnieniowo i nie tylko), „Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria” 1999, no. 2 (30), pp. 7–9.

• Środa M., Barbara Skarga (1919–2009), “Polish Journal of Philosophy” 2009, no. 2, pp. 11–14.

• Tadeusz Czeżowski (1889–1981). Dziedzictwo idei. Logika – filozofia – etyka, ed. by W. Tyburski, R. Wiśniewski, Torun 2002.

• Terlecki R., Uniwersytet Latający i Towarzystwo Kursów Naukowych. 1977–1981, Kraków-Rzeszów 2000.

• Tomkiewicz M., Obóz i więzienie w Prawieniszkach 1929–2021, Przystanek Historia, [online] https://przystanekhistoria.pl/pa2/tematy/litwa/86299,Oboz-i-wiezienie-w-Prawieniszkach-1929–2021.html [accessed 18.10.2023].

• Tomkiewicz M., Więzienie na Łukiszkach w Wilnie 1939–1953, Warszawa 2018.

• Topolski J., Michel Foucault, L’archeologie du savoir, [in:] Przewodnik po literaturze filozoficznej XX wieku. Vol. 3, ed. by B. Skarga, Warszawa 1995, pp. 113–121.

• Uchta, [in:] Encyklopedia PWN, [online] https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Uchta;3990753.html [accessed 18.10.2023].

• Valls M.M., Parain-Vial, Jeanne, [in:] Le dictionnaire universel des créatrices, eds. B. Didier, A. Fouque, M. Calle-Gruber, Paris 2013, pp. 3348–3349.

• Vorbrich R., Etnolodzy francuscy a Algieria francuska. Wybory moralne, polityczne i merytoryczne w sytuacji kolonialnej, „Etnografia Polska” 2021, vol. 65, no. 1–2, pp. 89–106.

• Witkowski L., Niezłomność rozumności w kulturze, „Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria” 1999, no. 2, pp. 15–20.

• Zasługi, Order Narodowy, [in:] Encyklopedia PWN, [online] https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;4000533 [accessed 10.10.2023].

• Ziemińska R., Profesor Barbara Skarga (1919–2009), „Analiza i Egzystencja” 2009, no. 10, pp. 245–247.

• Zmarła Wanda Wasilewska, [in:] Muzeum Historii Polski [online] https://muzhp.pl/kalendarium/zmarla-wanda-wasilewska [accessed 15.06.2024].

• Znani Sybiracy: Barbara Skarga, Związek Sybiraków, [online] http://www.emazury.com/sybiracy/pliki/znani/37skarga.htm [accessed 10.10.2023].

Pobrania

Opublikowane

2024-09-30

Numer

Dział

Artykuły