History of Russia in the Polish Literature during the Times of King Stanisław August. Part II: „Recherches sur les titres... ” by Feliks Łoyko
DOI:
https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2017.31Keywords:
Polish literature of the reign of King Stanisław August, Polish historiography of the 18th century, history of Russia, titulature of Russian rulers, Feliks ŁoykoAbstract
The article contains analysis of Feliks Łoyko’s thesis (1717-1779) „Recherches sur les titres portés en différents tems par les souverains de Russie et de Moscovie” (manuscript preserved at the Czartoryski Library in Kraków, No. 1118). Łoyko’s text was mainly an attempt to complete and elaborate Martin Schmeizel’s concept (1679-1747), and also of Karol Wyrwicz (1717-1793), although preliminary research did not enable him to significantly deepen nor formulate anew all the discussed topics. The unfinished writings of Łoyko are probably a working version of the text conceived as a polemic brochure, prepared in stages (from app. 1768 to app. 1772), a brochure which was tightly connected with the situation of the Polish-Lithuanian Republic at that time. Łoyko’s source-based deliberations are an element of a whole sequence of publishing initiatives that began already in the 40s of the 18th century and which referred to a scientific programme announced by Józef Andrzej Załuski in the brochure Programma Literarium… (Warsaw 1732).
References
Алексеев Л.В., Археология и краеведение Беларуси. XVI–30-е годы ХХ в., Минск 1996.
Baranowski I.T., Udział Stanisława Augusta i jego otoczenia w przygotowaniu Kodeksu Dyplomatycznego Polski, „Przegląd Historyczny” 1911, R. 12, z. 2, s. 251-256.
Carter F.W., Trade and Urban Development in Poland. An Economic Geography of Cracow from its Origins to 1795, Cambridge 2006.
Chojnicka K., Tytuł carski w doktrynie moskiewskiej, [w:] Ustrój i prawo w przeszło- ści dalszej i bliższej. Studia historyczne o prawie dedykowane Prof. Stanisławowi Grodziskiemu w pięćdziesiątą rocznicę pracy naukowej, pod red. J. Malca, W. Uruszczaka, Kraków 2001, s. 117-129.
Dolański D., Das Russlandbild in Polen – eine Rezeption auf westlichen Umwegen, [in:] Konstruierte (Fremd-?)Bilder. Das östliche Europa im Diskurs des 18. Jahrhunderts, red. K. Augustynowicz, A. Pufelska, Berlin-Boston 2017, s. 57-70.
Gąsiorowski A., Uchwały piotrkowskie i nowokorczyńskie roku 1468, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1968, t. 20, z. 2, s. 67-74.
Grabski A.F., Myśl historyczna polskiego Oświecenia, Warszawa 1976.
Grodziski S., Józef Andrzej Załuski, Stanisław Konarski i «Volumina Legum», [w:] Bracia Załuscy. Ich epoka i dzieło. Zbiór studiów, pod red. D. Dukwicz, Warszawa 2011, s. 163-175.
Grzeszczuk S., Hombek D., Książka polska w ogłoszeniach prasowych XVIII wieku. Źródła, red. Z. Goliński, Kraków 1995.
Hubert S., Poglądy na prawo narodów w Polsce czasów Oświecenia, Wrocław 1960.
Konarski S., Pisma pedagogiczne, wstępem i objaśnieniami opatrzył Ł. Kurdybacha, Wrocław 1959.
Korespondencja Józefa Andrzeja Załuskiego 1724-1736, oprac. B.S. Kupść, K. Muszyńska, Wrocław-Warszawa-Kraków 1967.
Kriegseisen W., Ewangelicy polscy i litewscy w epoce saskiej (1696-1763). Sytuacja prawna, organizacja i stosunki międzywyznaniowe, Warszawa 1996.
Kurkowski J., Dzieje Rosji w piśmiennictwie doby stanisławowskiej. Część I: do pierwszego rozbioru, „Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi” 2015, t. 9, s. 199-240.
Kurkowski J., Europejskie edytorstwo źródeł historycznych w XVII-XVIII w. Pró- ba wstępnej charakterystyki zjawiska, „Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki” 2012, t. 21, nr 1-2, s. 51-121.
Kurkowski J., Wkład Polaków do badań nad dziejami dyplomacji europejskiej (XVIII w.), „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 2012, t. 57, nr 3-4, s. 105-124.
Kurkowski J., Wybitni nauczyciele i uczniowie szkoły pijarskiej w Szczuczynie (1718- 1832), „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1995, t. 40, nr 1, s. 83-104.
Kurkowski J., Z dziejów polskiego edytorstwa źródeł historycznych. Maciej Dogiel (1715-1760), „Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki” 2006, R. 15, nr 1-2, s. 89-157.
Kurkowski J., Źródłoznawstwo w służbie króla i Rzeczypospolitej. Uwagi o praktycznych celach badań naukowych doby stanisławowskiej, „Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki” 2016, t. 25, nr 2, s. 9-37.
Laver R.C., The Falklands/Malvinas Case. Breaking the Deadlock in the Anglo-Argentine Sovereignty Dispute, The Hague-Boston-London 2001.
Łotman J., Uspienski B., Pogłosy koncepcji «Moskwa-Trzeci Rzym» w ideologii Piotra Pierwszego (W sprawie tradycji średniowiecznej w kulturze baroku), [w:] Semiotyka dziejów Rosji, wybór i przekład B. Żyłko, Łódź 1993, s. 158-177.
Łubieńska M.C., Sprawa dysydencka 1764-1766, Warszawa- Kraków 1911. Madurowicz-Urbańska H., Prace Feliksa Łoyki nad historią gospodarczą i ekonomiką Polski. Cz. 1: Pieniądz, Wrocław [i in.] 1977.
Maslauskaitė-Mažylienė S., Dzieje wizerunku św. Kazimierza od XVI do XVIII wieku. Między ikonografią a tekstem, z języka litewskiego przełożyła K. Korzeniewska, Vilnius 2013.
Michaluk D., Przedwojenne opracowanie mapy województwa podlaskiego w XVI wieku, [w:] Pogranicze polsko-litewsko-białoruskie. Źródła historyczne. Stan badań. Materiały z konferencji, red. M. Kietliński, Białystok 2003, s. 39-47.
Mironowicz A., Diecezja białoruska w latach 1697-1772, „Białoruskie Zeszyty Historyczne” 2003, z. 19, s. 77-96.
Mironowicz A., Diecezja białoruska w XVI i XVII wieku, Białystok 2008.
Pamiętnik IV. Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Poznaniu 6-8 grudnia 1925. [Cz.] 2: Protokoły, wyd. K. Tyszkowski, Lwów 1925.
Peltz W., Suwerenność państwa w praktyce i doktrynie politycznej Rusi Moskiewskiej (XIV-XVI w.), Zielona Góra 1994.
Pidłypczak-Majerowicz M., Książki historii i polityki dotyczące w drukarniach i bibliotekach bazylianów litewskich, [w:] Kultura polityczna w Polsce. T. 6: Litwa w polskiej tradycji i kulturze politycznej. Cz. 1, pod red. M. Kosmana, Poznań 2006, s. 51-58.
Platt J., Łoyko, Naruszewicz i inni. Sprawa odpowiedzi potencjom zaborczym, [w:] Miscellanea z doby Oświecenia. T. 4, red. Z. Goliński, Wrocław [i in.] 1973, s. 183-193.
Puchowski K., Jezuickie kolegia szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Studium z dziejów edukacji elit, Gdańsk 2007.
Roszak S., Archiwa sarmackiej pamięci. Funkcje i znaczenie rękopiśmiennych ksiąg «silva rerum» w kulturze Rzeczypospolitej XVIII wieku, Toruń 2004.
Roszak S., Koniec świata sarmackich erudytów, Toruń 2012. Rechowicz M., Kulczyński Ignacy (1707-1747?), [w:] PSB, T. 16: Kubacz Franciszek – Legatowicz Ignacy Piotr, Wrocław 1971, s. 138-139.
Rostworowski E., Historia powszechna. Wiek XVIII, wyd. 4, Warszawa 1994.
Serczyk W.A., Konisski Georgij (Jerzy), [w:] PSB. T. 13: Klobassa Zręcki Stanisław – Kopernicki Franciszek, Wrocław 1967-1968, s. 534-536.
Słownik polskich teologów katolickich = Lexicon theologorum catholicorum Poloniae. [T.] 2: h-ł, pod red. H.E. Wyczawskiego, Warszawa 1982.
Суша А., Книжкова спадщина Ігнатія Кульчинського, „Вісник Львівського Yніверситету. Серія Книгознавство” 2008, t. 3, s. 45-64.
Teichmann A., Lünig, Johann Christian, [in:] Allgemeine Deutsche Biographie, t. 19, Leipzig 1884, s. 641.
Toporow W., Odpowiedź literatury rosyjskiej na pierwszy rozbiór Polski, „Teksty Drugie” 2006, nr 1-2, s. 87-99.
Trevelyan G.M., Historia Anglii, przełożył A. Dębnicki, Warszawa 1965.
Uruszczak W., Najstarszy sejm walny koronny «dwuizbowy» w Piotrkowie w1468 roku, [w:] Narodziny Rzeczypospolitej. Studia z dziejów średniowiecza i czasów wczesno-nowo- żytnych. T. 2, pod red. W. Bukowskiego, T. Jurka, Kraków 2012, s. 1033-1056.
Verók A., Ein Gelehrter und seine Gelehrtenbibliothek als die erste Hungarica-Privatbibliothek der Welt, [in:] K výzkumu zámeckých, měšťanských a církevních knihoven «Čtenář a jeho knihovna» = Pour une étude des bibliothèques aristocratiques, bourgeoises et conventuelles «Le lecteur et sa bibliothèque» = Zur Erforschung der Schloss-, Bürger- und Kirchenbibliotheken «Der Leser und seine Bibliothek», red. J. Radimská, České Budějovice 2009, s. 309-328.
Völker A., Der Transsylvanier Martin Schmeizel (1679-1747) als Ordinarius in Halle, „Orvostörténeti Közlemények/Communicationes de Historia Artis Medicae” 1986, nr 115-116, s. 57-65.
Volumina Constitutionum. [T. 1: 1493-1549]. Vol. 1: 1493-1526, do druku przygot. S. Grodziski, I. Dwornicka, W. Uruszczak, Warszawa 1996.
Zimmermann P., Pfeffinger, Johann Friedrich, [in:] Allgemeine Deutsche Biographie. T. 25, Leipzig 1887, s. 631.
Baranowski I.T., Udział Stanisława Augusta i jego otoczenia w przygotowaniu Kodeksu Dyplomatycznego Polski, „Przegląd Historyczny” 1911, R. 12, z. 2, s. 251-256.
Carter F.W., Trade and Urban Development in Poland. An Economic Geography of Cracow from its Origins to 1795, Cambridge 2006.
Chojnicka K., Tytuł carski w doktrynie moskiewskiej, [w:] Ustrój i prawo w przeszło- ści dalszej i bliższej. Studia historyczne o prawie dedykowane Prof. Stanisławowi Grodziskiemu w pięćdziesiątą rocznicę pracy naukowej, pod red. J. Malca, W. Uruszczaka, Kraków 2001, s. 117-129.
Dolański D., Das Russlandbild in Polen – eine Rezeption auf westlichen Umwegen, [in:] Konstruierte (Fremd-?)Bilder. Das östliche Europa im Diskurs des 18. Jahrhunderts, red. K. Augustynowicz, A. Pufelska, Berlin-Boston 2017, s. 57-70.
Gąsiorowski A., Uchwały piotrkowskie i nowokorczyńskie roku 1468, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1968, t. 20, z. 2, s. 67-74.
Grabski A.F., Myśl historyczna polskiego Oświecenia, Warszawa 1976.
Grodziski S., Józef Andrzej Załuski, Stanisław Konarski i «Volumina Legum», [w:] Bracia Załuscy. Ich epoka i dzieło. Zbiór studiów, pod red. D. Dukwicz, Warszawa 2011, s. 163-175.
Grzeszczuk S., Hombek D., Książka polska w ogłoszeniach prasowych XVIII wieku. Źródła, red. Z. Goliński, Kraków 1995.
Hubert S., Poglądy na prawo narodów w Polsce czasów Oświecenia, Wrocław 1960.
Konarski S., Pisma pedagogiczne, wstępem i objaśnieniami opatrzył Ł. Kurdybacha, Wrocław 1959.
Korespondencja Józefa Andrzeja Załuskiego 1724-1736, oprac. B.S. Kupść, K. Muszyńska, Wrocław-Warszawa-Kraków 1967.
Kriegseisen W., Ewangelicy polscy i litewscy w epoce saskiej (1696-1763). Sytuacja prawna, organizacja i stosunki międzywyznaniowe, Warszawa 1996.
Kurkowski J., Dzieje Rosji w piśmiennictwie doby stanisławowskiej. Część I: do pierwszego rozbioru, „Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi” 2015, t. 9, s. 199-240.
Kurkowski J., Europejskie edytorstwo źródeł historycznych w XVII-XVIII w. Pró- ba wstępnej charakterystyki zjawiska, „Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki” 2012, t. 21, nr 1-2, s. 51-121.
Kurkowski J., Wkład Polaków do badań nad dziejami dyplomacji europejskiej (XVIII w.), „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 2012, t. 57, nr 3-4, s. 105-124.
Kurkowski J., Wybitni nauczyciele i uczniowie szkoły pijarskiej w Szczuczynie (1718- 1832), „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1995, t. 40, nr 1, s. 83-104.
Kurkowski J., Z dziejów polskiego edytorstwa źródeł historycznych. Maciej Dogiel (1715-1760), „Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki” 2006, R. 15, nr 1-2, s. 89-157.
Kurkowski J., Źródłoznawstwo w służbie króla i Rzeczypospolitej. Uwagi o praktycznych celach badań naukowych doby stanisławowskiej, „Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki” 2016, t. 25, nr 2, s. 9-37.
Laver R.C., The Falklands/Malvinas Case. Breaking the Deadlock in the Anglo-Argentine Sovereignty Dispute, The Hague-Boston-London 2001.
Łotman J., Uspienski B., Pogłosy koncepcji «Moskwa-Trzeci Rzym» w ideologii Piotra Pierwszego (W sprawie tradycji średniowiecznej w kulturze baroku), [w:] Semiotyka dziejów Rosji, wybór i przekład B. Żyłko, Łódź 1993, s. 158-177.
Łubieńska M.C., Sprawa dysydencka 1764-1766, Warszawa- Kraków 1911. Madurowicz-Urbańska H., Prace Feliksa Łoyki nad historią gospodarczą i ekonomiką Polski. Cz. 1: Pieniądz, Wrocław [i in.] 1977.
Maslauskaitė-Mažylienė S., Dzieje wizerunku św. Kazimierza od XVI do XVIII wieku. Między ikonografią a tekstem, z języka litewskiego przełożyła K. Korzeniewska, Vilnius 2013.
Michaluk D., Przedwojenne opracowanie mapy województwa podlaskiego w XVI wieku, [w:] Pogranicze polsko-litewsko-białoruskie. Źródła historyczne. Stan badań. Materiały z konferencji, red. M. Kietliński, Białystok 2003, s. 39-47.
Mironowicz A., Diecezja białoruska w latach 1697-1772, „Białoruskie Zeszyty Historyczne” 2003, z. 19, s. 77-96.
Mironowicz A., Diecezja białoruska w XVI i XVII wieku, Białystok 2008.
Pamiętnik IV. Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Poznaniu 6-8 grudnia 1925. [Cz.] 2: Protokoły, wyd. K. Tyszkowski, Lwów 1925.
Peltz W., Suwerenność państwa w praktyce i doktrynie politycznej Rusi Moskiewskiej (XIV-XVI w.), Zielona Góra 1994.
Pidłypczak-Majerowicz M., Książki historii i polityki dotyczące w drukarniach i bibliotekach bazylianów litewskich, [w:] Kultura polityczna w Polsce. T. 6: Litwa w polskiej tradycji i kulturze politycznej. Cz. 1, pod red. M. Kosmana, Poznań 2006, s. 51-58.
Platt J., Łoyko, Naruszewicz i inni. Sprawa odpowiedzi potencjom zaborczym, [w:] Miscellanea z doby Oświecenia. T. 4, red. Z. Goliński, Wrocław [i in.] 1973, s. 183-193.
Puchowski K., Jezuickie kolegia szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Studium z dziejów edukacji elit, Gdańsk 2007.
Roszak S., Archiwa sarmackiej pamięci. Funkcje i znaczenie rękopiśmiennych ksiąg «silva rerum» w kulturze Rzeczypospolitej XVIII wieku, Toruń 2004.
Roszak S., Koniec świata sarmackich erudytów, Toruń 2012. Rechowicz M., Kulczyński Ignacy (1707-1747?), [w:] PSB, T. 16: Kubacz Franciszek – Legatowicz Ignacy Piotr, Wrocław 1971, s. 138-139.
Rostworowski E., Historia powszechna. Wiek XVIII, wyd. 4, Warszawa 1994.
Serczyk W.A., Konisski Georgij (Jerzy), [w:] PSB. T. 13: Klobassa Zręcki Stanisław – Kopernicki Franciszek, Wrocław 1967-1968, s. 534-536.
Słownik polskich teologów katolickich = Lexicon theologorum catholicorum Poloniae. [T.] 2: h-ł, pod red. H.E. Wyczawskiego, Warszawa 1982.
Суша А., Книжкова спадщина Ігнатія Кульчинського, „Вісник Львівського Yніверситету. Серія Книгознавство” 2008, t. 3, s. 45-64.
Teichmann A., Lünig, Johann Christian, [in:] Allgemeine Deutsche Biographie, t. 19, Leipzig 1884, s. 641.
Toporow W., Odpowiedź literatury rosyjskiej na pierwszy rozbiór Polski, „Teksty Drugie” 2006, nr 1-2, s. 87-99.
Trevelyan G.M., Historia Anglii, przełożył A. Dębnicki, Warszawa 1965.
Uruszczak W., Najstarszy sejm walny koronny «dwuizbowy» w Piotrkowie w1468 roku, [w:] Narodziny Rzeczypospolitej. Studia z dziejów średniowiecza i czasów wczesno-nowo- żytnych. T. 2, pod red. W. Bukowskiego, T. Jurka, Kraków 2012, s. 1033-1056.
Verók A., Ein Gelehrter und seine Gelehrtenbibliothek als die erste Hungarica-Privatbibliothek der Welt, [in:] K výzkumu zámeckých, měšťanských a církevních knihoven «Čtenář a jeho knihovna» = Pour une étude des bibliothèques aristocratiques, bourgeoises et conventuelles «Le lecteur et sa bibliothèque» = Zur Erforschung der Schloss-, Bürger- und Kirchenbibliotheken «Der Leser und seine Bibliothek», red. J. Radimská, České Budějovice 2009, s. 309-328.
Völker A., Der Transsylvanier Martin Schmeizel (1679-1747) als Ordinarius in Halle, „Orvostörténeti Közlemények/Communicationes de Historia Artis Medicae” 1986, nr 115-116, s. 57-65.
Volumina Constitutionum. [T. 1: 1493-1549]. Vol. 1: 1493-1526, do druku przygot. S. Grodziski, I. Dwornicka, W. Uruszczak, Warszawa 1996.
Zimmermann P., Pfeffinger, Johann Friedrich, [in:] Allgemeine Deutsche Biographie. T. 25, Leipzig 1887, s. 631.
