"He was a European, an educated man". Foreign contacts of Professor Adam Schaff (1913-2006) based on provenance analysis of selected copies from his book collection
DOI:
https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2024.878Keywords:
Schaff Adam (1913–2006), philosophy, private books, provenance research, dedications, Joint Libraries of WFiS UW, IFiS PAN, and PTFAbstract
The article presents the results of the research conducted on the topic “The private book collection of Professor Adam Schaff in the collections of the Joint Libraries of the Faculties of Philosophy and Sociology of the University of Warsaw, Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences, and the Polish Philosophical Society”[1]. Professor Adam Schaff (1913–2006) gathered an extensive book collection during his many years of academic work, falling during the Polish People’s Republic period. After his death, it was transferred to the Joint Libraries of WFiS UW, IFiS PAN, and PTF[2]. A. Schaff maintained contact with many foreign scholars specializing in philosophy and sociology, which directly influenced the analyzed collection. The article contains a qualitative, quantitative, and provenance analysis of this book collection. Provenance and bibliographic methods were used to study the characteristics of selected copies, making it possible to reconstruct Schaff’s contacts with the foreign scientific community.
[1] Master’s thesis, supervisor: Prof. Jacek Puchalski, University of Warsaw, 2023.
[2] Joint Libraries of the Faculties of Philosophy and Sociology of the University of Warsaw, the Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences, and the Polish Philosophical Society (PB WFiS UW, IFiS PAN, and PTF) is the proper name of the institution established in the 1950s, which consisted of 3 combined libraries, with joint staff and premises, but separate assets and thematically complementary book collections in philosophy and sociology.
References
Materiały archiwalne:
• – Archiwum Akt Nowych w Warszawie, „Komitet Nagród Państwowych”, 2/1650/0/1.15/126; 2/1650/0/1.30/79.
• – Archiwum Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Teczka osobowa Adama Schaffa.
• – Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, „Materiały operacyjne”, IPN BU 0204/1422/2.
• – Archiwum Połączonych Bibliotek Wydziałów Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk i Polskiego Towarzystwa Filozoficznego.
Źródła proweniencyjne (egzemplarze z księgozbioru A. Schaffa w zbiorach Połączonych Bibliotek Wydziałów Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk i Polskiego Towarzystwa Filozoficznego):
• Devaux P., De Thaïes à Bergson. Introduction historique à la philosophie européenne, Liege 1955, sygn. P.88145.
• Condillac É., Die Logik oder Die Anfänge der Kunst des Denkens, Berlin 1959, sygn. P.88015.
• Philosophisches Wörterbuch, hrsg. von G. Klaus und M. Buhr, Leipzig 1964, sygn. P.88351.
• Klaus G., Sprache der Politik, Berlin 1971, sygn. P.88438.
• Thom M., Ideologie und Erkenntnistheorie. Untersuchung am Beispiel der Entstehung des Kritizismus und Transzendenta, Berlin 1980, sygn. P.88137.
• Tamames R., The Spanish economy : an introduction, London 1986, sygn. P.88043.
• Fromm E., Sigmund Freuds Psychoanalyse – Größe und Grenzen, Stuttgart 1979, sygn. P.88471.
• Althusser L., Pour Marx, Paris 1965, sygn. P.94070.
• Lefebvre H., La somme et le reste. T.1, Paris 1959, sygn. P.93538.
• Wetter G.A., Sowjetideologie heute. 1: Dialektischer und historischer Materialismus, Frankfurt am Main 1962, strona przedtytułowa sygn. P.89099[1].
• Gellner E., Nations and nationalism, Oxford 1984, sygn. P.94068.
• Tullio G., Scetticismo ed empirismo. Studio su Gassendi, Bari 1961, sygn. P.88045.
Literatura:
• Bertram Ł., Rewolucja inżynierów. Komunistyczni studenci na uczelniach II Rzeczypospolitej i ich doświadczenia formacyjne, „Sensus Historiae” 2021, t. 43, nr 2, s. 17–18.
• Bielecka-Prus J., Społeczne role socjologów w PRL, „Przegląd Socjologiczny” 2009, R. 58, nr 2, s. 71–103.
• Chmielewska D., Tatarkiewicz Władysław, [w:] Słownik psychologów polskich, red. E. Kosnarewicz, T. Rzepa, R. Stachowski, Poznań 1992, s. 195–197.
• Dahm H., The Philosophical-Sovietological Work of Gustav Andreas Wetter S.J., „Philosophical Sovietology” 1988, t. 50, s. 52–154.
• Der Mensch – Subjekt und Objekt. Festschrift für Adam Schaff, ed. T. Borbé, Wien 1973.
• Eisler J., Marzec 1968. Geneza, przebieg, konsekwencje, Warszawa 1991.
• Fritzhand M., Adam Schaff, „Nauka Polska” 1966, nr 1, s. 56–60.
• Gasparski W.W., Kotarbiński Tadeusz, [w:] Encyklopedia filozofii polskiej. T. 1, Lublin 2011, s. 726–731.
• Gocher P., Philippe Devaux, [w:] Nouvelle Biographie Nationale. Vol. 2, Bruxelles 1990, s. 131–132.
• Harvey D., Prawo do miasta i miejska rewolucja, Warszawa 2012.
• „Innego końca świata nie będzie”, z B. Skargą rozmawiają K. Janowska i P. Mucharski, Kraków 2007.
• Jadacki J.J., Rozdział z historii filozofii polskiej: Władysław Tatarkiewicz, „Studia Filozoficzne” 1986, nr 12, s. 179–194.
• Komunistyczny Związek Młodzieży Polski, [w:] Słownik historii Polski, red. J. Czyżewski, Warszawa 1973, s. 181.
• Kuryła M., Adam Schaff – Droga do komunizmu (1913–1939), „Przegląd Humanistyczny” 2018, t. 62, nr 3, s. 167–189.
• Lewis W.S, Concrete Critical Theory. Althusser’s Marxism, Leiden 2022.
• Lokhmatov A., The academic virtues in public discussion. Adam Schaff and the campaign against the Lvov-Warsaw School in post-war Poland, „Studia Historiae Scientiarum” 2021, nr 20, s. 711–753.
• Mołdawa T., Ludzie władzy 1944–1991, Warszawa 1991.
• Sakowska R., Ludzie z dzielnicy zamkniętej. Z dziejów Żydów w Warszawie w latach okupacji hitlerowskiej. Październik 1939 – marzec 1943, Warszawa 1993.
• Schaff A., Einführung in die Semantik, ed. K. Georg, U. Einbeck, Reinbeck 1973.
• Schaff A., Marxism and Human Individual, New York 1970.
• Schaff A., Moje spotkania z nauką polską, Warszawa 1997.
• Schaff A., Pora na spowiedź, Warszawa 1993.
• Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1: A-D, Warszawa 1978.
• Stola D., Kampania antysyjonistyczna w Polsce 1967–1968, Warszawa 2000.
• Szacki J., Adam Schaff (1913–2006), [w:] Portrety uczonych. Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego po 1945, S-Ż, Warszawa 2016, s. 57–65.
• Szczygielski Z., Polska Partia Socjalistyczna i związane z nią organizacje w okresie II Rzeczypospolitej. Informator, Warszawa 1995.
• Wagner I., Bauman. Biografia, Warszawa 2021.
• Wereszycki H., Stanisław Grabski, [w:] Polski słownik biograficzny. T. 8, Kraków 1959–1960, s. 519–527.
• Willaume M., Humaniści polscy nad Sekwaną w latach 1919– 1939, Lublin 1989.
• Wollgast S., Georg Klaus als Philosophiehistoriker, [w:] Kybernetik und Interdisziplinarität in den Wissenschaften. Georg Klaus zum 90. Geburtstag, hg. v. K. Fuchs-Kittowski, S. Piotrowski, Berlin 2004, s. 83–99.
• Wyrozumski J., Dwa wykłady o odrodzonej Polskiej Akademii Umiejętności, Kraków 2015.
Netografia:
• Barska K., Roman Witold Ingarden, „Porta Polonica”, [online] https://www.porta-polonica.de/pl/atlas-miejsc-pami%C4%99ci/roman-witold-ingarden [dostęp 10.02.2023].
• Callinicos A., Lukács, Georg (1885–1971), „Routledge Encyclopedia of Philosophy”, [online] https://www.rep.routledge.com/articles/biographical/lukacs-georg-1885-1971/v-1
[dostęp 14.02.2024].
• Cappelletti V., GREGORY, Tullio, „Encyclopedia Italiana. V Appendice” 1992, [online] https://www.treccani.it/enciclopedia/tullio-gregory_(Enciclopedia-Italiana)/ [dostęp 11.02.2024].
• Cyrankiewicz Józef, „Encyklopedia PWN”, [online] https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Cyrankiewicz-Jozef;3888812.html [dostęp 15.02.2023].
• Die 99 Jahre des Kardinal König, „Katholische Kirche. Erzdiözese Wien”, [online] https://www.erzdioezese-wien.at/site/nachrichtenmagazin/schwerpunkt/schwerpunktarchiv/kardinalkoenig/article/34772.html [dostęp15.02.2023].
• Gimnazjum Żydowskiego Towarzystwa Szkoły Ludowej i Średniej humanistyczne męskie we Lwowie, „Wirtualny Sztetl”, [online] https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/l/703-lwow/102-oswiata-i-kultura/26351-gimnazjumzydowskiego-towarzystwa-szkoly-ludowej-i-sredniej-humanistyczne-meskie-we-lwowie [dostęp 15.04.2023].
• Helmar Hegewald, „Die Abgeordneten der 10. Volkskammer der DDR (Volkparl)“, red. W.H. Schröder, [online] http://volkparl.bundestag.de/H/hegewald-helmar/ [dostęp 14.02.2024].
• International Federation of Philosophical Societies, „fisp.org”, [online] https://www.fisp.org/ [dostęp 15.02.2023].
• Jadacki J.J., Kazimierz Twardowski. Filozof, twórca Szkoły Lwowsko-Warszawskiej, „Kazimierz Twardowski”, [online] https://twardowski.waw.pl/ [dostęp 03.01.2023].
• Kinkaid E., Simonsen K., Lefebvre, Henri (1901–1991), [w:] Encyclopedia of Phenomenology, [online] https://link.springer.com/referenceworkentry/10.1007/978–3-030–47253-5_392–1 [dostęp 17.02.2024].
• Klub Rzymski, „Encyklopedia PWN”, [online] https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Klub-Rzymski;3970781.html [dostęp 15.02.2023].
• Leben Erich Fromms, „fromm-online.org“, [online] https://fromm-online.org/leben/ [dostęp 11.02.2024].
• Lewis W., Louis Althusser, „The Stanford Encyclopedia of Philosophy”, [online] https://plato.stanford.edu/archives/fall2022/entries/althusser/ [dostęp 11.02.2024].
• Lukes S., Gellner, Ernest André, „Oxford Dictionary of National Bibliography”, [online] https://doi.org/10.1093/ref:odnb/60390 [dostęp 11.02.2024].
• Łazurienko W.M., Striżak Є.M., Іnstitut czerwonoї profiesuri (20–30 rr. XX st.): suczasnij poglad na problemu stworiennia zakładu, rusnauka.com, [online] https://www.rusnauka.com/16_NPM_2007/Istoria/21629.doc.htm [dostęp 15.04.2023].
• Maks Schaff, „Ancestry”, [online] https://www.ancestry.com/discoveryuicontent/view/172303:62195?queryId=f62efb99dc08565bb27049997c6d5f56&_phsrc=fRI1&_phstart=successSource [dostęp 03.01.2023].
• Międzynarodowy Instytut Filozofii, „Encyklopedia PWN”, [online] https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Miedzynarodowy-Instytut-Filozofii;3940991.html [dostęp 15.02.2023].
• Murawski R., Kazimierz Ajdukiewicz, „WMI AMU”, [online] https://wmi.amu.edu.pl/wydzial/historia/biogramy/kazimierz-ajdukiewicz [dostęp 10.02.2023].
• Órgano de Gobierno, „clubderoma”, [online] http://www.clubderoma.org/esp/organo_gobierno [dostęp 26.08.2023].
• PROFESSOR R. TAMAMES CURRICULUM VITAE, [online] https://www.spainuscc.org/Public/DownloadFile/?fileName=RE9DMDAwNTc4Ny5wZGY= [dostęp 14.02.2024].
• Stępień A.B., Ingarden, Roman Witold (1893–1970), „Routledge Encyclopedia of Philosophy”, [online] https://www.rep.routledge.com/articles/biographical/ingarden-roman-
witold-1893-1970/v-1 [dostęp 14.02.2024].
• Wielgohs J., Buhr, Manfred, „Wer war wer in der DDR?“, [online] https://www.bundesstiftung-aufarbeitung.de/de/recherche/kataloge-datenbanken/biographische-datenbanken/manfred-buhr [dostęp 25.08.2023].
• Żbikowski A., Igel Salomon, „Wirtualny Sztetl”, [online] https://sztetl.org.pl/pl/biogramy/2823-igel-salomon [dostęp 03.01.2023].
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 - fully remain with the author.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
