Warszawskie druki muzyczne w spuściźnie śpiewaczki Haliny Mickiewiczówny (1923–2001). Cz. 1: Wydawcy, repertuar muzyczny oraz znaczenie księgozbioru. Katalog nut

Marta Walkusz

doi:10.33077/uw.25448730.zbkh.2025.913

Authors

Marta Walkusz Biblioteka Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, Gdańsk, Polska https://orcid.org/0000-0003-0849-3818

DOI:

https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2025.913

Keywords:

Halina Mickiewiczówna (1923–2001), musical collections, Warsaw publishers and printers, music catalogs

Abstract

The article is the first part of the results of a detailed study of musical varsaviana from the legacy of singer Halina Mickiewiczówna (1923–2001). It includes historical and bibliological considerations, such as establishing the dating of the prints and informations about their makers – publishers and printers, as well as musicological considerations, such as a discussion of the publishing repertoire and its reception in the activities of Warsaw publishers. The aim of the article is first and foremost to prove that the singer’s collection represents a representative fragment of Warsaw’s sheet music production of the pre-war, interwar and post-war periods, and its content documents the popularity at these times of such a musical genre as the solo song, as well as operatic excerpts favored by the public and the Maestra herself. The article concludes with a catalog of the musicals discussed.

References

Bibliografia

Źródła nutowe niewymienione w katalogu H. Mickiewiczówny

• Campana F., Powiedz, że kochasz = Dimmi che m’ami : duet na sopran i tenor lub na dwa soprany, Warszawa: „Lira Polska”, [nie po 1926] (Warszawa: Lit. J. F. Konarzewski i J. Mękarski ; Druk Tytus Talikowski). 7, [1] strona ; 34 cm. (Tęsknoty, Dumki i Pieśni, Które Się Nie Starzeją ; 21). Znak wyd. L. 222 P.

• Gibs J., Górą baby : one-step, słowa Inwałdzkiego ; muz. Joe Gibs. Warszawa: Wydawnictwo „Lira Polska”, copyright 1926 (Warszawa: Lit. J. Konarzewski i J. Mękarski). 5, [1] strona : ilustracje kolorowe ; 35 cm.

• Karasiński Z., Jeszcze jeden raz : najnowsze tango z teatru „Morskie Oko”, Warszawa: M. Arct, 1933 (Sztych. J. Rynczak : Lit[ogr.] „Fletnia”).

• Kwieciński T., Nowa wiosna : walc angielski, słowa E. Żytomirskiego, Warszawa: Wydawnictwo Eugeniusza Kuthana, 1949 [w:] Biblioteka Polskiej Piosenki, [online] https://bibliotekapiosenki.pl/publikacje/Kwiecinski_Tadeusz_Nowa_wiosna_walc_angielski_(Na_fortepian) [dostęp 20.3.2024].

• Lachman W., Sztandary polskie w Kremlu = Les etendards polonais au Kremlin : chór mieszany, muzyka Wacław Lachman ; słowa M. Romanowskiego. Warszawa ;

Kijów: Leon Idzikowski ; Warszawa: Lira Polska, 1923. 5 stron ; 27 cm. Znak wyd. W. 127 M.

• Lotar E., W mrok spowita drzemie puszta : tango-czardasz, słowa i muzyka Eugeniusz Lotar, Katowice: Wydawnictwo „Universum”, cop. 1947, [online] https://www.abebooks.com/servlet/BookDetailsPL?bi=4853606518&searchurl=n%3D200000135%26sortby%3D17%26tn%3Dtango&cm_sp=snippet-_-srp1-_-title17 [dostęp 1.4.2024].

• Markowski J., Marsz Mokotowa : pieśń powstańców Warszawy z 1944 r., Warszawa: J. Rynczak, cop. 1948 (W-wa, Stalowa 26: Lit. St. Rynczak).

• Nasze piosenki : 20 piosenek dla dzieci i młodzieży. Cz. 2, wybór Stefan Śledziński, Warszawa: Wydawnictwo Muzyczne Agencji Autorskiej, 1977.

• Niziński E., Twe łzy : tango, muzyka: E. Nizińskiego ; słowa: L. Ziółka, Katowice: Wydawnictwo „Universum”, [1946], [online] https://wankosmos.pl/twe-lzytango-zioleknizinski-1946,5,pl,168,1,5002.html [dostęp 1.4.2024].

• Oberfeld K., Nimba : tango : piosenka kabaretowa, słowa Ludomira Skórewicza ; muzyka Kazimierza Oberfelda, Warszawa: Wydawnictwo „Lira Polska” ; Warszawa [i pozostałe]: składy główne Gebethner i Wolff, copyright 1925 (Warszawa: Lit. J. F. Konarzewski i J. Mękarski : sztych. K. Drzewiecki). 5, [1] strona ; 34 cm.

• Ochorowicz M., Zakopane : foxtrot, Warszawa ; Kraków: Wydawnictwo E. Kuthana, 1949 [w:] Biblioteka Polskiej Piosenki, [online] https://bibliotekapiosenki.pl/publikacje/Zak_Czeslaw_Zakopane_fox-trot [dostęp 20.3.2024].

• Sygietyński T., Szesnaście piosenek Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca Mazowsze : na głos i fortepian, Warszawa: „Czytelnik”, 1952.

• Śpiewnik pieśni górniczych, zebrał Adolf Dygacz; kartę tytułową oraz ilustrację wykonał Mieczysław Serwin-Oracki; nuty wykonał Władysław Lewandowski, Stalinogród: Wydawnictwo „Śląsk”, 1956 (Bytom: Drukarnia Techniczna) [w:] Biblioteka Polskiej Piosenki, [online] https://bibliotekapiosenki.pl/publikacje/Dygacz_Adolf_Spiewnik_piesni_gorniczych [dostęp 1.4.2024].

• Wars H., Jak pani się ten pan podoba? : fox-trot, Warszawa: F. Grąbczewski, copyright 1928 (Warszawa : Wydawnictwo Muzyczne „Lira Polska” (litografia) ; St. Rynczak (pisał)). [w:] Biblioteka Polskiej Piosenki, [online] https://bibliotekapiosenki.pl/publikacje/Wars_Henryk_Jak_pani_sie_ten_pan_podoba_fox-trot_(wyd_F_Grabczewski) [dostęp 14.1.2025].

• Zugariew M., List bez odpowiedzi : tango, słowa Lipski – Szlengel, Warszawa: Wydawnictwo Synkopa, cop. 1936.

Źródła pozostałe:

• „Psyche. Dwutygodnik ilustrowany poświęcony badaniom zjawisk psychicznych”, red. i wyd. Kazimierz Kuszell, druk Rogowicz i S-ka, Warszawa 1912, [online] http://www.tradycjaezoteryczna.ug.edu.pl/node/586 [dostęp 17.10.2023].

• „Rocznik polskiego przemysłu i handlu” 1938, R. 6, poz. 13326.

• „Urzędowy Wykaz Druków Nieperjodycznych Wydanych na Terenie Rzeczypospolitej Polskiej” R. 2, nr 4 (9 lutego 1929).

• Archiwum Akt Nowych, Państwowa Komisja Planowania Gospodarczego w Warszawie: Drukarnia nr 3 Spółdzielni Wydawniczo-Oświatowej „Czytelnik” w Krakowie. Paszport techniczno-produkcyjny za 1951 r. jednostka 2/274/0/55/10899, [online] https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/15699197 [dostęp 18.10.2023].

• Biuletyn Związku Autorów, Kompozytorów i Wydawców 1918-1948, Warszawa 1948.

• Katalog wydawnictw : lipiec 1948, Warszawa: Spółdzielnia Wydawniczo-Oświatowa „Czytelnik”, [1948] [w:] Polona.pl [online] https://polona.pl/preview/e92bf15e-6d17-4961-8271-456ea3bca76a [dostęp 16.03.2024].

• Katalog wydawnictw własnych i komisów, Łódź: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, [1946] (Łódź : Druk. „Książka”), [w:] Polona.pl [online] https://polona.pl/preview/ca04b82d-8c45-4c74-b0e4-59af7d0168cf [dostęp 16.03.2024]

• Katalog Wydawnictwa Eugeniusza Kuthana, Warszawa – Kraków, Warszawa: Wydawnictwo E. Kuthana, druk. 1948 [w:] Polona.pl, [online] https://polona.pl/preview/c01fab23-04e8-4195-8924-fd04e889a28d [dostęp 19.10.2023].

• Magnetofon „Melodia” : instrukcja serwisowa, Warszawa: Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka, 1961 (Warszawa: Przedsiębiorstwo Usług Reklamowych „Reklama”).

• Księgarnia S. Arcta poleca między innymi następujące książki i nuty, Warszawa: Księgarnia S. Arcta, 1947 (Warszawa: Druk. Chłopska Spółdz. Wyd.).

• Pamiętnik 50-letniej działalności Związku Zawodowego Pracowników Handlowych Przemysłowych i Biurowych Rzeczypospolitej Polskiej, poprzednio Towarzystwa Wzaj. Pomocy Pracowników Handlowych i Przemysłowych m. Warszawy 1884–1934, Warszawa 1934.

• Paweł Buczyński (1953–2015) [w:] Warszawskie Spotkania Muzyczne, [online] https://wsm.art.pl/?page_id=6325 [dostęp 23.10.2023].

• Uchwała Rady Ministrów z dnia 20 listopada 1948 roku w sprawie połączenia Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa”, Spółdzielni Wydawniczej „Książka” i Spółdzielni Wydawniczej „Wiedza”, „Monitor Polski” 1948, nr 79, poz. 696, [online] https://tinyurl.com/yc3sbmf9 [dostęp 18.10.2023].

• Witold Kalicki „Defilada”, 1948 r. [w:] Galeria Żak, sztuka i antyki, [online] https://galeriazak.pl/pl/p/Witold-Kalicki-%E2%80%9EDefilada%2C-1948-r./3748 [dostęp 20.03.2024].

• Zakład Litograficzny – Stanisław Rynczak, Warszawa. Orzeczenie, protokoły z załącznikami [w:] AAN, Ministerstwo Finansów w Warszawie, sygn. 2/318/0/23.10/26/4086.

Opracowania:

• Bibliografia Polska 1901–1939. T. 3, Bol–Ce, pod red. J. Wilgat, B. Dobrzyńskiej i I. Olszewskiej, Warszawa 1993.

• Fuksiewicz M., Kuthan Eugeniusz [w:] Słownik pracowników książki polskiej. Suplement, pod red. I. Treichel, Warszawa 1986, s. 116.

• Gajewski S., Stowarzyszenie Robotników Chrześcijańskich w Królestwie Polskim, „Roczniki Humanistyczne” 1982, T. 30, zesz. 2, s. 103–130.

• Gawęcka K.I., Halina Mickiewiczówna. Ciepło głosu i serca, Gdańsk 2022.

• Kłossowski A., Tradycje polskich organizacji księgarskich, Warszawa 1984.

• Pawłowski E., Książka Adresowa Zakładów Graficznych w Rzeczypospolitej Polskiej zawierająca szczegółowe informacje o wszystkich drukarniach i ich specjalnościach wytwórczych, Poznań 1926.

• Pieczątkowski F., [Arct] Stanisław Jan [w:] Słownik pracowników książki polskiej, pod red. I. Treichel, Warszawa 1972, s. 17.

• Pokorna-Ignatowicz K., Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa–Książka–Ruch” w polskim systemie medialnym, Kraków 2016.

• Prokopowicz M., Spóz A., Pigła W., Biblioteki i zbiory muzyczne w Polsce. Przewodnik, Warszawa 1998.

• Sitarz A., W cieniu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. O kilku polskich wydawnictwach prywatnych działających w dziedzinie muzyki po II wojnie światowej do początku lat pięćdziesiątych [w:] Muzykolog wobec świadectw źródłowych i dokumentów. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Piotrowi Poźniakowi w 70. rocznicę urodzin, red. Z. Dobrzańska-Fabiańska, Kraków 2009, s. 335–351.

• Słownik muzyków polskich. T. 1: A–Ł, red. J.M. Chomiński, Kraków 1964.

• Staśko-Mazur K., Oprawa graficzna piosenek popularnych Władysława Szpilmana jako świadectwo praktyk artystyczno-wydawniczych i przemian w projektowaniu okładek, Prace Kulturoznawcze 25, nr 2/2021, s. 33–65.

• Ścibisz-Borecka J., Trzy pokolenia, praca dyplomowa napisana pod kierunkiem wykł. H. Mickiewicz, Gdańsk 1976.

• Walkusz M., Warszawskie druki muzyczne wydane w latach 1875–1918, przechowywane w gdańskich bibliotekach, rozprawa doktorska przygotowana pod kierunkiem dr hab. Jacka Puchalskiego, Warszawa 2019.

• Wy-twórcy książek. Historia społeczności wydawniczej w czasach PRL-u, pod red. J. Mrowczyka, Kraków 2023.

Strony internetowe:

• Antykwariat Warszawa, [online] https://antykwariatwaw.pl/producent/spoldzielnia-wydawnicza-ksiazka [dostęp 18.10.2023].

• Benedykt Konowalski, [online] https://zaiks.org.pl/artykuly/2021/styczen/benedykt-konowalski [dostęp 23.10.2023].

• Historia Narodowego Centrum Kultury, [online] https://www.nck.pl/instytucja/o-nck [dostęp 23.10.2023].

• Hoesick [w:] International Music Score Library Project, [online] https://imslp.org/wiki/Hoesick [dostęp 22.03.2024].

• Joachim Olkuśnik [w:] Culture.pl, [online] https://culture.pl/pl/tworca/joachim-olkusnik [dostęp 15.1.2025].

• Książka i Wiedza, [online] http://kiw.com.pl/ [dostęp 18.10.2023].

• Léon Idzikowski, Plate Numbers [w:] IMSLP, [online] https://imslp.org/wiki/L%C3%A9on_Idzikowski [dostęp 17.04.2024].

• Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego, [online] https://www.muzeumkarykatury.pl/index.php/pl/o-muzeum/eryk-lipinski [dostęp 20.03.2024].

• festiwalu [w:] Międzynarodowy Festiwal i Konkurs Sztuki Wokalnej im. Ady Sari, [online] https://adasari.pl/o-festiwalu [dostęp 24.10.2023].

• Ricordi [w:] IMSLP, Plate numbers, [online] https://imslp.org/wiki/Ricordi [dostęp 01.04.2024].

• Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” [w:] Culture.pl, [online] https://culture.pl/pl/miejsce/spoldzielnia-wydawnicza-czytelnik [dostęp 18.10.2023].

• Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”: O nas, [online] https://czytelnik.pl/pl/i/O-nas/8 [dostęp 18.10.2023].

• Synkopa – Klub Miłośników Piosenki (czasopismo) [w:] Polski big-beat i nie tylko, [online] https://polskibigbitinietylko.blogspot.com/2022/07/synkopa-klub-miosnikow-piosenki.html [dostęp 19.03.2024].

• Tamka, [online] https://www.warszawskiedrukarnie.pl/?page_id=411 [dostęp 16.3.2024].

• Władysław Lewandowski [w:] Encyklopedia Teatru Polskiego, [online] https://encyklopediateatru.pl/osoby/46751/wladyslaw-lewandowski [dostęp 01.04.2024].

• Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe Spółka z o.o. [w:] Encyklopedia PWN, [online] https://tinyurl.com/4xufxbft [dostęp 18.10.2023].