Akcja zabezpieczania księgozbiorów i bibliotek w latach 1944–1955

Autor

DOI:

https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2023.828

Słowa kluczowe:

zbiory zabezpieczone - książnice księgozbiorów zabezpieczonych - Ziemie Odzyskane - kolekcje podworskie - zbiory biblioteczne

Abstrakt

The article comprises a definition of the term “restricted collections” and an enumeration of legal regulations from the period 1944–1955. Mentioned arrangements contained circumscription of securing’s policy. The restricting libraries action was held on territory named Ziemie Odzyskane (Recovered Territories), the other type of collections were former manors houses’ libraries regardless of storage area. Next paragraphs contain short history of each of five main storage places based in: Kraków, Poznań, Wrocław, Szczecin, Gdańsk i Katowice. The last paragraph discusses principles regarding filing (the main was library provenance), rules of description and criteria of division and manuscripts and books into libraries in Poland.

Bibliografia

Archiwa

• Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Ministerstwo Oświaty, Naczelna Dyrekcja Bibliotek.

• Borysowska A., Pisarze i książki. Glosa do działalności Zbiornicy Księgozbiorów Zabezpieczonych (1947–1950) w Szczecinie, „Bibliotekarz Zachodniopomorski” 2012, nr 2, s. 5–13.

• Fabiańska A., Sicherstellung von Büchersammlungen und Bibliotheken in den Jahren 1944–1955, [w:] Deutschsprachige Handschriften aus sichergestellten Sammlungen im Bestand der Universitätsbibliothek in Warschau. Dokumentation und Forschungsperspektiven, Hrsg. A. Just, Hamburg 2023, s. 11–33.

• Grycz J., Wskazówki dla prowadzących akcję zabezpieczania bibliotek i zbiorów bibliotecznych, Warszawa-Poznań 1945.

• Jazdon A., Bolesław Świderski jako kierownik Zbiornicy Księgozbiorów Zabezpieczonych w Poznaniu – przyczynek do poznańskiego okresu działalności, [w:] Bibliotekarstwo według Bolesława Świderskiego – Myśl, praktyka, dydaktyka. Księga pamiątkowa, pod red. S. Kurek-Kokocińskiej, Łódź 2009, s. 35–55.

• Knot A., Polskie prawo biblioteczne, Wrocław-Warszawa 1947.

• Mężyński A., Józef Grycz (1890–1954) – organizator polskiego bibliotekarstwa, Warszawa 2020.

• Nowicki R., Działalność Aleksandra Birkenmajera na rzecz ochrony zbiorów bibliotecznych. Ziemie zachodniej i północnej Polski w latach 1945–1947, Poznań 2006.

• Nowicki R., Działalność Stanisława Sierotwińskiego w latach 1945–1946 jako delegata Ministerstwa Oświaty do zabezpieczania księgozbiorów opuszczonych i porzuconych na Ziemiach Zachodnich, „Roczniki Biblioteczne” 2006, t. 50, s. 13–44.

• Nowicki R., Likwidacja Zbiornicy Księgozbiorów Zabezpieczonych w Poznaniu, „Biblioteka” 2014, nr 18 (27), s. 123–144.

• Nowicki R., Marian Pelczar jako powojenny opiekun zbiorów Biblioteki Miejskiej w Gdańsku, „Libri Gedanenses” 2017, t. 34, s. 143–157.

• Nowicki R., Nieznany projekt rozporządzenia o zabezpieczaniu zbiorów bibliotecznych i odbudowie bibliotek w powojennej Polsce, „Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi” 2012, t. 6, s. 113–126.

• Nowicki R., Polskie zbiornice księgozbiorów zabezpieczonych w latach 1947–1955, [w:] Oblicza współczesnej bibliologii. Konteksty i transgresje, red. nauk. G. Czapnik, Z. Gruszka, J. Ladorucki, Łódź 2014, s. 116–117.

• Nowicki R., Powojenna ochrona zbiorów bibliotecznych w Polsce w latach 1944–1955. Wybór źródeł, Bydgoszcz 2013.

• Nowicki R., Rola katowickiej Zbiornicy Księgozbiorów Zabezpieczonych w powojennej ochronie zbiorów bibliotecznych w Polsce, Bydgoszcz 2015.

• Nowicki R., Zabezpieczanie księgozbiorów po II wojnie światowej w Polsce, „Napis” 2005, Seria 11, s. 277–287.

• Pelczar M., Biblioteka Miejska w Gdańsku 1945–1953, „Rocznik Gdański” 1954, t. 13, s. 159–180.

• Pelczar M., Biblioteka Miejska w Gdańsku, „Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu” 1947, t. 13, s. 40–54.

Pobrania

Opublikowane

2024-03-28

Numer

Dział

Raport z badań