Biblioteka Związku Zawodowego Pracowników Księgarskich w dwudziestoleciu międzywojennym
DOI:
https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2025.951Słowa kluczowe:
Związek Zawodowy Pracowników Księgarskich , księgarstwo , „Księgarz”, Polska, 1918–1939 , biblioteka związkowaAbstrakt
The library of the Trade Union of Book Industry Workers (ZZPK) began with the collections of the Provident and Aid Fund of Warsaw Book Assistants, created in 1906 and donated to ZZPK in 1919. The aim of the paper is to present the ZZPK’s initiative thanks to which the Union’s members had their own library offering self-directed learning and professional development resources. The paper discusses the history of library origin, funding rules, legal documents – regulations, contracts, collections, librarians and work organisation, as well as collection sharing and reading. The primary source of information on the library was the Union’s newspaper ‘Księgarz’ published in the years 1919–1927 and 1936–1939. The Union’s statutes and Archive documents of the Association of Polish Booksellers have also been used to prepare the paper. The author have applied the source analysis method and literary criticism for the material compilation and development.
Bibliografia
Archiwum Stowarzyszenia Księgarzy Polskich (Warszawa), Kartoteka Księgarzy.
Biblioteka, „Księgarz” 1920, nr 3, s. 12.
Biblioteka pracowników firmy Gebethner i Wolff, „Księgarz” 1936, nr 2, s. 26.
Biblioteka Zawodowa Związku, „Przegląd Księgarski” 1928, nr 43, s. 678.
Biblioteka Związku, „Księgarz” 1923, nr 5–12, s. 29.
Biblioteki oświatowe. Spis na dzień 1 stycznia 1930 roku oraz tablice statystyczne, Warszawa 1932.
Biblioteki związków zawodowych pracowników umysłowych w świetle ankiety IOP, Warszawa 1937.
Chamera-Nowak A., Biblioteki związków zawodowych w latach 50. XX wieku, „Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi” 2018, t. 12, s. 327–343.
Chwalewik E., Zbiory polskie. Biblioteki, gabinety, galerie, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości. W ojczyźnie i na obczyźnie. W porządku alfabetycznym według miejscowości ułożone, t. 2, N–Ż, Warszawa 1927.
Do biblioteki Oddz. Warsz. PZZ Pr. Ks., „Księgarz” 1922, nr 3(7), s. 19.
F.P., Kilka słów o naszej bibliotece, „Księgarz” 1922, nr 3(7), s. 5–8.
Gaca-Dąbrowska Z., Bibliotekarstwo II Rzeczypospolitej. Zarys problemów organizacyjnych i badawczych, Warszawa 2007.
Hryniewicz Z., Działalność biblioteczna Związku Zawodowego Pracowników Kolejowych w latach 1918–1939, [w:] Z dziejów pracy społecznej i oświatowej, t. 2, Ludzie i organizacje (1882–1939), Warszawa 1984, s. 92–141.
Karkowski B., Początki działalności Kasy Przezorności i Pomocy Warszawskich Pomocników Księgarskich, „Księgarz” 1974, nr 4, s. 55–58.
Kasa Przezorności i Pomocy Warszawskich Pomocników Księg., „Przegląd Księgarski” 1918/1919, nr 8, s. 202.
Katalożek książek beletrystycznych z roku 1927 i 1928 znajdujących się w wypożyczalni przy Stowarzyszeniu Pracowników Księgarskich Sp. z o.o. w Warszawie, Warszawa [1928].
Katowice, „Księgarz” 1936, nr 4, s. 51–52.
Klukowski B., Księgarstwo i zawód księgarza w Polsce. Publikacja przygotowana z okazji stulecia powstania Związku Księgarzy Polskich, Warszawa 2008.
Kłossowski A., Tradycje polskich organizacji księgarskich, Warszawa 1984.
Koło Wileńskie, „Księgarz” 1924, nr 1, s. 21–22.
Nieco o naszej bibliotece Związkowej, „Księgarz” 1925, nr 2, s. 27.
Oddział Poznański, „Księgarz” 1938, nr 2, s. 34–36.
Oddział Poznański, „Księgarz” 1939, nr 5, s. 79–80.
Oddział Poznański, „Księgarz” 1939, nr 6/7, s. 113.
Oddział w Poznaniu, „Księgarz” 1938, nr 8/9, s. 123–124.
Oddział w Poznaniu, „Księgarz” 1938, nr 10, s. 140–141.
Oddział w Poznaniu, „Księgarz” 1938, nr 12, s. 173–174.
Oddział w Wilnie, „Księgarz” 1938, nr 1, s. 14.
Oddział Warszawski, „Księgarz” 1939, nr 1, s. 9–11.
Oddział Wileński, „Księgarz” 1939, nr 3, s. 42–44.
Ofiary, „Księgarz” 1924, nr 1, s. 22.
Ofiarność kolegów, „Księgarz” 1925, nr 4, s. 24.
Olczak-Kardas M., „Księgarz”. Adnotowana bibliografia zawartości. 1919–1927 1936–1939, Kielce 2024.
Olczak-Kardas M., Wydawnictwa poradnikowe źródłem wiedzy zawodowej pracowników księgarskich w II Rzeczpospolitej, [w:] Książka, biblioteka, informacja. Między podziałami a wspólnotą. 3, pod red. J. Dzieniakowskiej i M. Olczak-Kardas, Kielce 2012, s. 307–321.
Opłata biblioteczna, „Księgarz” 1924, nr 2, s. 30.
Podręcznik księgarski. Przewodnik praktyczny dla wydawców, księgarzy, pomocników i praktykantów księgarskich, na podstawie swojskich i obcych źródeł opracowany, pod red. T. Paprockiego, Warszawa 1896.
Pożyteczna działalność, „Księgarz” 1925, nr 1, s. 26–27.
Przykład godny naśladowania, „Księgarz” 1938, nr 4, s. 67.
Remerowa K., Książka w Warszawie 1918–1939, [w:] Warszawa II Rzeczypospolitej 1918–1939, z. 2, Warszawa 1970, s. 205–226.
Ruch zawodowy w Polsce. Zarys dziejów, t. 2, 1918–1944, cz. 1, Do 1929, pod red. S. Kalabińskiego, Warszawa 1980.
Ruch zawodowy w Polsce. Zarys dziejów, t. 2, 1918–1944, cz. 2, 1929–1944, pod red. S. Kalabińskiego, Warszawa 1981.
Rudniański S., Samokształcenie pracownika księgarskiego. Organizacja czasu, umiejętność wyboru literatury, technika praktycznego zapoznania się z książką, propaganda książki, Warszawa 1938.
Słownik pracowników książki polskiej. Suplement, pod red. I. Treichel, Warszawa 1986.
Słownik pracowników książki polskiej. Suplement 3, pod red. H. Tadeusiewicz, Warszawa 2010.
Sprawozdanie Oddziału w Poznaniu, „Księgarz” 1939, nr 8/9, s. 138–140.
Sprawozdanie Oddziału w Warszawie, „Księgarz” 1939, nr 8/9, s. 140.
Sprawozdanie z Ogólnego Dorocznego Zebrania Oddziału Warszawskiego PZZPr. Księg. odbytego w dn. 10 marca 1923, „Księgarz” 1923, nr 3/4, s. 66–67.
Sprawozdanie Zarządu Głównego ZKP z działalności Związku w r. 1929/30, „Przegląd Księgarski” 1930, nr 24, s. 319–329.
Statut Powszechnego Związku Zawodowego Pracowników Księgarskich w Rzeczypospolitej Polskiej, „Księgarz” 1923, nr 2 (9), s. 35–37.
Statut Związku Polskich Pracowników Księgarskich, Warszawa 1919, s. 4, [online]
https://mbc.cyfrowemazowsze.pl/dlibra/publication/39878/edition/35197/content?format_id=2 [dostęp 24.03.2025].
Statut Związku Zawodowego Pracowników Księgarskich w Polsce, Warszawa 1936.
Stowarzyszenie Pracowników Księgarskich, sp. z ogr. odp., „Księgarz” 1922, nr 1(5), s. 16–17.
[Stowarzyszenie Pracowników Księgarskich, Warszawa], „Księgarz” 1936, nr 6/7, s. 92.
Szczegodzińska L., Z dziejów bibliotek związkowych, „Kultura i Życie” 1976, nr 7/8, s. 7–9.
Tadeusiewicz H., Treichel I., Straty osobowe księgarstwa polskiego w latach 1939–1945, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum” 1993, nr 4, s. 3–78.
Tarkowski S., Co powinien czytać pracownik księgarski? Nieporozumienie czy premedytacja?, „Księgarz” 1939, nr 8/9, s. 127–129.
Ważniejsze uchwały Zarządu Związku, „Księgarz” 1925, nr 1, s. 25.
Wydzierżawienie biblioteki, „Księgarz” 1927, nr 1(27), s. 27–28.
Z działalności naszej biblioteki Związkowej, „Księgarz” 1925, nr 1, s. 27–28.
Z naszej Biblioteki, „Księgarz” 1926, nr 1(26), s. 39.
Z życia kulturalno-naukowego Oddz. Poznańskiego, „Księgarz” 1937, nr 6/7, s. 95–96.
Zabawa księgarska, „Księgarz” 1923, nr 1, s. 12.
Zamiary w Zarządzie Związku, „Księgarz” 1919, nr 2, s. 14–15.
Zebranie członków Kasy PiPWPK, „Księgarz” 1919, nr 1, s. 9–10.
Zebranie ogólne Oddziału Warszawskiego Związku Zawodowego Pracowników Księgarskich, „Księgarz” 1923, nr 2, s. 38.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 - w pełni pozostają przy autorze.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
